30.12.10

2011: Επενδύσεις στα χρόνια της χρεοκοπίας

Οι μετοχές στην Ελλάδα, μέσα στη μαυρίλα, έχουν κάποια μακροχρόνια προοπτική και μπορεί κάποιος να σκεφτεί να επενδύσει τις αποταμιεύσεις του σε αυτό μακροπρόθεσμα. Οχι όμως σε αυτά τα επίπεδα (πολύ πιο χαμηλά πιθανώς γύρω από το επίπεδο των 1000 μονάδων) και με την προϋπόθεση ότι πολιτικά, κοινωνικά και μακροοικονομικά, θα αποφύγουμε τις ακρότητες στο εσωτερικό της χώρας

ο 2010 αποχαιρετά τον γενικό δείκτη του χρηματιστηρίου Αθηνών πέριξ των χαμηλών της τελευταίας 12ετίας, την απόδοση των 10ετών ελληνικών ομολόγων πάνω από 12% και την ελληνική οικονομία στη μεγαλύτερη ύφεση της τελευταίας 35ετίας, με τις τελευταίες εκτιμήσεις να δείχνουν συρρίκνωση του ΑΕΠ περίπου 5% για το τελευταίο τρίμηνο. Παράλληλα, ενώ το 1999 η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ ξεπερνούσε κατά 1,5 φορά το ΑΕΠ, σήμερα εκτιμάται ότι είναι γύρω στο 25%!

Στις ερωτήσεις της "H-online" για την πορεία των επενδύσεων το 2011 απαντά ο Δημήτρης Λαζόπουλος, καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Deere.
Η τραγική αυτή φωτογραφία των χρηματοοικονομικών ενδείξεων τι περιθώρια αισιοδοξίας αφήνει για το 2011;
<b>2011: Επενδύσεις στα χρόνια της χρεοκοπίας</b>
Εν αντιθέσει με αυτό το δυσοίωνο ελληνικό κλίμα, το εξωτερικό περιβάλλον δίνει πολύ πιο ελπιδοφόρες χρηματοοικονομικές συντεταγμένες, ασχέτως αν κι αυτές μπορεί να μην έχουν αρκετή δυναμική για να δημιουργήσουν κλίμα ευφορίας στις διεθνείς αγορές και το 2011.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για τον ευρωπαίο επενδυτή ο οποίος επένδυσε σε αμερικανικές μετοχές (με βάση τον S&P 500) το 2010 ήταν η δεύτερη καλύτερη χρονιά από το 1999 σε απόδοση, με συνολικά κέρδη περίπου 23% (ενώ το 1999, χρονιά ρεκόρ αποδόσεων, τα κέρδη ήταν 39%).

Ακόμα και ο ιαπωνικός ΝΙΚΚΕΙ 225, υπολογίζεται ότι θα δώσει για τον ευρωπαίο επενδυτή κέρδη πάνω από 20% για το 2010.

Σε απόλυτους αριθμούς, χωρίς τη συμμετοχή των συναλλαγματικών υπεραξιών, οι ευρωπαϊκές μετοχές κλείνουν το 2010 σχεδόν στα ίδια επίπεδα που άνοιξαν στις αρχές του χρόνου.

Υπολογίζεται ότι ο δείκτης του γαλλικού χρηματιστηρίου CAC-40 όπως και ο δείκτης EUROSTOXX-50 θα κλείσουν με  πολύ μικρή αρνητική απόδοση το 2010, ενώ ο δείκτης DAX του γερμανικού χρηματιστηρίου με κέρδη πάνω από 15%, πιθανώς μία από τις καλύτερες αποδόσεις των διεθνών χρηματιστηρίων.

Ενδεικτικό της ευφορίας που επικρατεί αυτές τις μέρες στα διεθνή χρηματιστήρια είναι το γεγονός ότι ο ευρείας βάσεως δείκτης STOXX EURO-600 έχει φτάσει σχεδόν στα υψηλότερα επίπεδα από το Σεπτέμβριο του 2008 δηλ. σε υψηλά διετίας.

Από την άλλη πλευρά, βέβαια, πρέπει να σημειώσει κανείς το πρόσφατο ράλι του πετρελαίου και τις εκπληκτικές αποδόσεις του αργύρου που έχει ενισχυθεί πάνω από 74% και του χρυσού πάνω από 26% μέσα στο 2010.

Τι συμπεράσματα μπορεί να βγάλει κανείς από αυτές τις στατιστικές παρουσιάσεις;

Κατ’ αρχήν ότι οι αποδόσεις των χρηματιστηρίων αντανακλούν τα οικονομικά θεμελιώδη δεδομένα των χωρών που αντιπροσωπεύουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για το 2010 πρέπει να είναι περίπου -4%, ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης των χωρών της Ευρωζώνης εκτιμάται ότι μπορεί να κυμανθεί κοντά στο 2% με μεγάλες διαφοροποιήσεις.

Η Γερμανία λ.χ. τρέχει σε ετήσιο επίπεδο με ρυθμό ανάπτυξης 4%, η Γαλλία σε ρυθμό ανάπτυξης 1,5%, ενώ η Ιταλία κινείται κοντά στο 1%.

Από την άλλη μεριά ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ των ΗΠΑ σε 12μηνιαία βάση υπολογίζεται ότι είναι 2,6%, της Ιαπωνίας 4,5% ενώ τον μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης των τελευταίων 12 μηνών, από τις μεγάλες ονομαζόμενες χώρες, έχει πετύχει η Κίνα με ποσοστό 9,5%.

Συνεπώς, τα χρηματιστήρια λίγο πολύ απεικόνισαν την πορεία των θεμελιωδών δεδομένων των χωρών τους. Από αυτή την άποψη το 2010, δεν είχε μεγάλες εκπλήξεις τουλάχιστον όσον αφορά τις χρηματιστηριακές αποδόσεις. Αυτονόητα, δεν εκπλήσσει η καθίζηση του ΓΔ στην Ελλάδα κατά 35% περίπου και του δείκτη των τραπεζών πάνω από 50%.

Τι μπορεί να φέρνει το 2011 διεθνώς;

Υπάρχει μία σύντομη/εύκολη απάντηση και μια μακροσκελής/περίπλοκη. Η σύντομη απάντηση είναι: εκπλήξεις. Η μακροσκελής απάντηση βασίζεται στη διαπίστωση των τεραστίων ανισορροπιών στην παγκόσμια οικονομία και στην αρρωστημένη πρακτική της τρομερής ρευστότητας (ιστορικά χαμηλά επιτόκια) καθώς και στην αδυναμία επανεπένδυσης των εταιρικών κερδών σε παραγωγικές δραστηριότητες από τις μεγάλες διεθνείς εταιρείες.

Η έλλειψη ουσιαστικών παραγωγικών επενδύσεων σε συνδυασμό με  την υπερβάλλουσα ρευστότητα και την εκτύπωση χρήματος δικαιολογεί και τις τρελές αποδόσεις των εμπορευματικών αγαθών, στις οποίες διοχετεύτηκε η πλεονάζουσα ρευστότητα του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος.

Ο συνδυασμός της ανόδου πετρελαίου, των πολυτίμων μετάλλων με την έλλειψη ουσιαστικά πληθωριστικών πιέσεων, δεν μπορεί να τροφοδοτήσει επί μακρόν χρηματιστηριακά ράλι όπως έχει δείξει η προηγούμενη ιστορική εμπειρία.

Για να είναι κανείς αισιόδοξος για τα διεθνή χρηματιστήρια το 2011 θα πρέπει, είτε οι πληθωριστικές πιέσεις να αρχίσουν να αυξάνονται, είτε οι τιμές των πολυτίμων μετάλλων και του πετρελαίου να οπισθοχωρήσουν. Δύσκολα ένας τέτοιος συνδυασμός μπορεί να συμβεί χωρίς χρηματοοικονομικές αναταράξεις.

Σε γενικές γραμμές τα διεθνή χρηματιστήρια έχουν τρέξει πάρα πολύ προεξοφλώντας όχι μόνο το τέλος της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, αλλά και μία ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας.
Πιστεύω ότι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο και ότι η πιθανότητα μίας μεγάλης διόρθωσης στα χρηματιστήρια είναι σημαντική μέσα στο 2011. Για μένα δεν πρόκειται να υπάρξει ουσιαστική ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας το 2011 διότι απλούστατα η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση δεν έχει ακόμη τελειώσει.

Τι επιφυλάσσει στο ΧΑ η νέα χρονιά;

Στην Ελλάδα η θηλιά του υπέρογκου δημόσιου χρέους και η απουσία υγιούς παραγωγικού συστήματος σε συνδυασμό με τις κοινωνικές διαστρεβλώσεις, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αισιόδοξες εκτιμήσεις όσον αφορά το χρηματιστήριο.

Ο ΓΔ μπορεί να έχει γυρίσει στα επίπεδα του 1998, αλλά χωρίς ανάπτυξη, κοινωνική ειρήνη και ορθολογική κατανομή του οικονομικού προϊόντος, δεν υπάρχει ουσιαστική προοπτική ανάκαμψης των τιμών των μετοχών, συνεπώς ισχύει το ρητό ότι «το (θεωρητικά) φθηνό μπορεί να γίνει ακόμα φθηνότερο».

Κατά τη γνώμη μου το ελληνικό χρηματιστήριο έχει κάποια μακροχρόνια προοπτική και μπορεί κανείς να σκεφτεί να επενδύσει τις αποταμιεύσεις του σε αυτό μακροχρονίως, όχι όμως σε αυτά τα επίπεδα (πολύ πιο χαμηλά πιθανώς γύρω από το επίπεδο των 1000 μονάδων) και με την προϋπόθεση ότι πολιτικά, κοινωνικά και μακροοικονομικά, θα αποφύγουμε τις ακρότητες στο εσωτερικό της χώρας.

Εάν τα διεθνή χρηματιστήρια πρόκειται να περάσουν δύσκολες στιγμές το 2011, ούτε λόγος να γίνεται για το τι κλυδωνισμούς πρόκειται να αισθανθούν οι εγχώριες μετοχές.

Γενικά η καλύτερη συμβουλή που θα είχα να δώσω στον έλληνα επενδυτή σήμερα είναι το περίφημο ρητό του Samurai Trader «Μην περιμένεις κάτι, ετοιμάσου για όλα» («Expect nothing be prepared for everything»)!

Τι γίνεται με τα επιτόκια;

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η κεντρική τράπεζα της Βρετανίας διατήρησαν αμετάβλητα τα επιτόκιά τους σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και πολλοί είναι εκείνοι που περιμένουν να αποδώσει η επιπλέον χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της Federal Reserve που «τύπωσε» επιπλέον χρήμα 950 δισ. δολ. για αγορά κρατικών ομολόγων (600 δισ. δολ. συν 350 δις. επανεπένδυση από τα προηγούμενα).

Η Ιαπωνία μείωσε τα επιτόκια στο 0% και ετοιμάζεται για νέες αγορές αξιογράφων αξίας 60 δις δολαρίων περίπου.

"Οι αγορές ενισχύονται λόγω της «ποσοτικής χαλάρωση» (το ηλεκτρονικό τύπωμα χρήματος δηλαδή), αλλά πρόκειται κυρίως για ποσοτική χαλάρωση στις ΗΠΑ", δήλωσε ο Φιλίπ Αϊσεργουντ, υπεύθυνος στρατηγικής ευρωπαϊκών αγορών στην Evolution Securities.

Πόσο θα κρατήσουν τα «βιάγκρα» των κρατικών ενισχύσεων;

Στην ουσία οι οικονομίες στηρίζονται από τα "βιάγκρα των κρατικών ενισχύσεων" και όσο "τυπώνεται" χρήμα οι αγορές θα χειροκροτούν μολονότι αναγνωρίζουν ότι πρόκειται για τακτικές αδυναμίας που κρύβουν κινδύνους.

Σε αυτό το πλαίσιο εντείνονται και οι ανταγωνιστικοί πόλεμοι των νομισμάτων για την ενίσχυση των εξαγωγών του ενός εις βάρος του άλλου. Αλλά πού θα πουλήσουν τα προϊόντα όταν περιορίζεται η ζήτηση όλο και περισσότερο με τα προγράμματα λιτότητα και την ύφεση στην οικονομία;

Και πώς θα ενισχυθεί η οικονομία όταν το ένα πόδι της ιδιωτικής πλευράς βρίσκεται σε κρίση και ύφεση με "μαύρες τρύπες" ορθάνοιχτες στο τραπεζικό σύστημα και το άλλο πόδι της πλευράς του δημοσίου περιορίζεται με τα "ανταγωνιστικά" προγράμματα λιτότητας με επίκεντρο την Ευρώπη;

Ήδη το ΔΝΤ προειδοποιεί για "φρένο" στις οικονομίες το 2011, ενώ στις ΗΠΑ η απασχόληση απογοητεύει.

Οι επενδυτές διεθνώς παραμένουν επιφυλακτικοί μετά τα νέα απογοητευτικά στοιχεία για την αμερικανική αγορά εργασίας, που καθορίζουν εάν θα ληφθούν πρόσθετα μέτρα για την τόνωση της οικονομίας.

Πρόκειται για παράδεισο ή οφθαλμαπάτη;

Τα επιτόκια των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου βρίσκονται σήμερα σχεδόν σε μηδενικά επίπεδα: τα διετή ομόλογα έχουν ονομαστική απόδοση όλη και όλη 0,41%. Τα πενταετή λίγο πάνω από 1%. Τα δεκαετή λίγο κάτω από το 2,5%. Και η ισοτιμία του δολαρίου ως προς το ευρώ βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και 8 μήνες. Και συνεχίζει να πέφτει, αναφέρει πρόσφατα το Ρόιτερς.
Φυσικά όλοι ξέρουν ότι αυτός ο «παράδεισος» δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα. Μέχρι σήμερα η FED έχει «αγοράσει» σχεδόν το 25% του συνολικού αμερικάνικου χρέους. Αργά ή γρήγορα η πολιτική αυτή κινδυνεύει να γυρίσει μπούμερανγκ -απειλώντας ακόμα και την ίδια την σταθερότητα του δολαρίου.

Για την Κίνα, όμως, ο κίνδυνος είναι πολύ πιο άμεσος: το φτηνό δολάριο είναι «πολεμική» πράξη για τις κινεζικές εξαγωγές και το Πεκίνο δεν μπορεί να την αφήσει αναπάντητη.

Η Κίνα φυσικά δεν μπορεί να σταματήσει τα πιεστήρια της FED. Μπορεί όμως να φρενάρει την κινεζική «υπερπροσφορά» αγοράζοντας αντί για αμερικανικά, ευρωπαϊκά ομόλογα.

Όλα δείχνουν ότι παρά την λακκούβα που έπεσε η ανάκαμψη, οι αγορές... στην αναμπουμπούλα χαίρονται, χάρη στις "κρατικές ενέσεις". Για πόσο;

Τα νέα πακέτα (ποσοτικής χαλάρωσης, QE2) έχουν ανοίξει νέες κόντρες στις κορυφές των κεντρικών τραπεζών και των οικονομικών επιτελείων που χωρίζονται πλέον σε δυο αντιμαχόμενα στρατόπεδα, στη σκιά της συζήτησης για αναδιάρθρωσης του χρέους των κρατών προς τις τράπεζες, με αιχμή την Ευρώπη.

Αλλά το 2011 δεν είναι 2008. Κι όσο το φάντασμα για «ντόμινο»? α λα Lehman εξακολουθεί να κρέμεται αυτή τη φορά πάνω από τα υπερχρεωμένα κράτη, τόσο τα διλήμματα στις αγορές είναι όλο και δυσκολότερα να βρουν απαντήσεις στα χρόνια της? χρεοκοπίας.

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=13903&subid=2&pubid=88053148

No comments: