Αθήνα, Νοέμβριος 22, 2010
κ. Jean-Claude Juncker Πρόεδρος Εurogroup Βρυξέλλες
κ. Οlli Rehn Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Ευρωπαϊκή Επιτροπή Βρυξέλλες
κ. Jean-Claude Τrichet Πρόεδρος Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Φραγκφούρτη
Αγαπητοί κύριοι Juncker, Rehn and Τrichet,
Σ την επισυναπτόμενη επικαιροποίηση του Μνημονίου Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (ΜΟΧΠ) και του Μνημονίου στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής (ΜΣΠΟΠ) της 3ης Μαΐου και της 6ης Αυγούστου 2010, περιγράφουμε την πρόοδο και τα επόμενα βήματα πολιτικής για την επίτευξη των στόχων του οικονομικού προγράμματος της ελληνικής κυβέρνησης το οποίο υποστηρίζεται από οικονομική βοήθεια από τις χώρες της ευρωζώνης στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης. Οι πολιτικές της κυβέρνησης παραμένουν πλήρως προσανατολισμένες προς την επίτευξη της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, τη διασφάλιση της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος και την τόνωση της δυνητικής ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η προσπάθεια προσαρμογής είναι δίκαιη και ισότιμη.
Συνεχίζουμε να σημειώνουμε πρόοδο με το οικονομικό μας πρόγραμμα:
* Τo ποσοτικά κριτήρια απόδοσης που είχαν τεθεί για το τέλος του Σεπτεμβρίου έχουν όλα επιτευχθεί. Τo δημοσιονομικό πρόγραμμα συνέχισε να επιτυγχάνει τους στόχους για το έλλειμμα και τις δαπάνες μέσω της υιοθέτησης των μέτρων που προβλέπονται στο πρόγραμμα, καθώς και μέσω μιας στρατηγικής συγκράτησης των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού πέρα από τους στόχους. Αυτό έχει να αντιμετωπίσει τις μειωμένες εισπράξεις εσόδων, αν και υπήρξαν και άλλα προβλήματα με την υλοποίηση του δημοσιονομικού μας προγράμματος, όπως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε φορείς εκτός της κεντρικής κυβέρνησης (αποκλίνοντας από τον ενδεικτικό στόχο του προγράμματος). Πιστεύουμε ότι με την ενίσχυση αυτής της προσέγγισης μπορούμε να επιτύχουμε τον στόχο του ελλείμματος για το τέλος Δεκεμβρίου και τους στόχους των δαπανών, αν και ο ενδεικτικός στόχος για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές μπορεί να συνεχίσει να μην επιτυγχάνεται. Όλα τα παραπάνω καθώς και η αναθεώρηση των δημοσιονομικών στοιχείων από τη Εurostat σημαίνουν ότι ο πρωταρχικός στόχος για το έλλειμμα κατά ΕSΑ 95 είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα επιτευχθεί. Στο μνημόνιο επικεντρωνόμαστε στη σύνταξη ενός ισχυρού προϋπολογισμού για το 2011 για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και την επίτευξη του στόχου μας για το 2011.
* Οι δημοσιονομικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι σε γενικές γραμμές σε καλό δρόμο. Τα διαρθρωτικά ορόσημα έχουν επιτευχθεί και περιλαμβάνουν την ίδρυση ειδικών ομάδων δράσης για τη φορολογική διαχείριση (αρμόδιες για την κατάρτιση σχεδίων καταπολέμησης της φοροδιαφυγής)· τη νομοθέτηση του ελέγχου ανάληψης υποχρεώσεων (που έγινε με καθυστέρηση μέσω προεδρικού διατάγματος)· τη δημοσίευση στοιχείων για τις δαπάνες σε ταμειακή βάση και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές της γενικής κυβέρνησης· και τη δημοσίευση οικονομικών στοιχείων για τις δημόσιες επιχειρήσεις. Παρ΄ όλα αυτά, τα προβλήματα εκτέλεσης του προϋπολογισμού το 2010 υπογραμμίζουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε αυτούς τους τομείς, και γι΄ αυτό έχουμε θέσει στο μνημόνιο ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα για περαιτέρω δράσεις.
* Τo χρηματοπιστωτικό σύστημα παραμένει σταθερό, και η νομοθέτηση τον Αύγουστο της έγκρισης πρόσθετων κρατικών εγγυήσεων ενισχύει τη ρευστότητα, ενώ το ΤΧΣ λειτουργεί ως δικλίδα ασφαλείας σε κάθε κεφαλαιακή ανάγκη που μπορεί να προκύψει. Οι πολιτικές μας παραμένουν επικεντρωμένες στη διατήρηση της ρευ στότητας του τραπεζικού συστήματος και στην αντιμετώπιση των γνωστών αδυναμιών των τραπεζικών φορέων στους οποίους το κράτος έχει σημαντικές συμμετοχές, όπως αναφέρεται στο μνημόνιο.
Η πρόοδος στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της ελληνικής οικονομίας συνεχίζεται. Προσφάτως, εστιάζουμε στον τομέα των μεταφορών, και μεταξύ των επιτυχημένων μεταρρυθμίσεων περιλαμβάνονται η απελευθέρωση του κλάδου των οδικών μεταφορών, και η υιοθέτηση του Νόμου για τον ΟΣΕ για την αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού κλάδου. Εχοντας ολοκληρώσει την πρώτη φάση των μεταρρυθμίσεων, εργαζόμαστε για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για την επόμενη φάση των μεταρρυθμίσεων, όπως αναφέρεται στο μνημόνιο.
Στη βάση αυτή, ζητάμε την εκταμίευση της τρίτης δόσης της οικονομικής βοήθειας των μελών της ευρωζώνης, που συγκεντρώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύψους 6500 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τη δανειακή σύμβαση. Δεσμευόμαστε για την τήρηση των ονομαστικών στόχων για το έλλειμμα για την περίοδο 2011-2014 όπως ορίζονται με το Άρθρο 1(2) της Απόφασης του Συμβουλίου 2010/320/ΕU, ενώ ζητάμε την αναθεώρηση των ανώτατων ορίων του Άρθρου 1(3) για το δημόσιο χρέος έτσι ώστε να ενσωματώνουν την πρόσφατη αναθεώρηση των δημοσιονομικών στατιστικών στο πλαίσιο της επικύρωσης των στοιχείων μας από τη Εurostat. Επιπλέον, όπως ορίζεται στον πίνακα 1, ζητάμε τη θέσπιση ανώτατων και κατώτατων ορίων για τα ποσοτικά κριτήρια απόδοσης για την 31η Μαρτίου 2011 και την 30ή Ιουνίου 2011 στο πλαίσιο της συμφωνίας. Η ολοκλήρωση της τέταρτης και της πέμπτης αξιολόγησης που προγραμματίζεται για τον Μάιο του 2011 και τον Αύγουστο του 2011 απαιτούν την τήρηση των ποσοτικών κριτηρίων απόδοσης για το τέλος Μαρτίου 2011 και το τέλος Ιουνίου 2011 αντίστοιχα.
Πιστεύουμε ότι οι πολιτικές που διατυπώνονται στην Επιστολή Προθέσεων της 3ης Μαΐου 2010 του ΜΟΧΠ και το ΜΣΠΟΠ, καθώς και στις μετέπειτα επικαιροποιήσεις (συμπεριλαμβανομένης και της παρούσης που επισυνάπτεται), είναι επαρκείς για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε διορθωτικές ενέργειες αν υπάρξει ανάγκη καθώς οι συνθήκες αλλάζουν. Θα προβούμε σε διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΚΤ καθώς και με το ΔΝΤ για την υιοθέτηση τέτοιων πολιτικών πριν την αναθεώρηση των πολιτικών που περιέχονται στην παρούσα επιστολή.
Η παρούσα επιστολή κοινοποιείται στον κ. Strauss-Κhan.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου Υπουργός Οικονομικών
Γεώργιος Προβόπουλος Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος
Ελλάδα- Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ 1Η κυβέρνηση εξακολουθεί να προβλέπει στην ανάκαμψη της οικονομίας από το 2011.
Οι οικονομικές επιδόσεις το 2010 υπολείπονταν ελαφρά από το αναμενόμενο, και το ΑΕΠ προβλέπεται τώρα να μειωθεί κατά 4,2%. Τo 2011 αναμένουμε μια συνολική ετήσια μείωση του ΑΕΠ κατά 3%, αλλά η οικονομία αναμένεται να αρχίσει να ανακάμπτει μετά το πρώτο εξάμηνο του έτους, καθώς η αύξηση των καθαρών εξαγωγών θα συνδράμει σε μια σταδιακή ανάκαμψη, καθώς και σε ταχεία βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
2Οι μισθοί και ο πληθωρισμός έχουν αρχίσει να συγκρατούνται, θέτοντας τις βάσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Από το δεύτερο τρίμηνο του 2010, ο πληθωρισμός σε σταθερούς φορολογικούς συντελεστές έχει πέσει κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, για πρώτη φορά από την υιοθέτηση του ευρώ. Για το σύνολο του έτους, ο μέσος πληθωρισμός αναμένεται να φθάσει τα 4 3/4%, και θα υποχωρήσει περαιτέρω στο 2 1/4% το 2011. Εν τω μεταξύ, συλλογικές συμβάσεις που προβλέπουν συγκράτηση των μισθολογικών αυξήσεων καθώς και αποφάσεις διαιτησίας τους τελευταίους μήνες έχουν επιβραδύνει τον ρυθμό αύξησης του ανά μονάδα κόστους εργασίας στον επιχειρηματικό τομέα, και αυτό θα πρέπει να οδηγήσει σε ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας έναντι των κυριότερων εμπορικών μας εταίρων.
3Η αναθεώρηση των ιστορικών δημοσιονομικών στοιχείων για την Ελλάδα έχειολοκληρωθεί, και η δυναμική του χρέους παραμένει σε γενικές γραμμές στα προβλεπόμενα επίπεδα.
Η Εurostat δημοσίευσε αναθεωρημένα στοιχεία για το χρέος και το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για την περίοδο 2006-2009, και ήρε όλες τις επιφυλάξεις της σχετικά με τα δημοσιευμένα στατιστικά στοιχεία. Η αναθεώρηση αύξησε το έλλειμμα της Ελλάδος για το 2009 στο 15,4% του ΑΕΠ, και το δημόσιο χρέος σε περίπου 127% του ΑΕΠ (σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις του 13,6% και περίπου 115%). Η αναθεώρηση αυτή σε μεγάλο βαθμό αντανακλά τη διεύρυνση του ορισμού της γενικής κυβέρνησης με την ένταξη των συστηματικά ζημιογόνων κρατικών επιχειρήσεων.
Υπό αυτή την έννοια, το ισοζύγιο του δημοσίου τομέα έχει επηρεαστεί λιγότερο, και συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι το χρέος θα μπει σε σταθερά πτωτική τροχιά από το 2014, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα.
4Οι στόχοι του προγράμματος της κυβέρνησης παραμένουν αμετάβλητοι, και το παρόνμνημόνιο εστιάζει στην εξειδίκευση του περιεχομένου των πολιτικών για το 2011.
Οι βασικές προτεραιότητες παραμένουν η αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, η διαφύλαξη της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού τομέα, καθώς και η τόνωση της ανταγωνιστικότητας, η δημιουργία συνθηκών για συνεχή ανάπτυξη και η μείωση της ανεργίας. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ
5Παρά τις υφιστάμενες προκλήσεις, η δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης παραμένει προσηλωμένη στη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κάτω από το 3% του ΑΕΠ έως το 2014. Λόγω της αναθεώρησης των δημοσιονομικών στοιχείων για το 2009, απαιτείται μεγαλύτερη συνολική προσαρμογή για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης.
6Για το 2010, η κυβέρνηση στοχεύει στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων σε ταμειακή βάση σύμφωνα με το πρόγραμμα. Αναμένουμε μια απόκλιση περίπου 4 δισ. ευρώ στα έσοδα λόγω της ύφεσης και της υφιστάμενης αδυναμίας στην είσπραξη φόρων. Παρ΄ όλα αυτά, αναμένουμε ότι αυτή η απόκλιση θα αντισταθμιστεί πλήρως από τη μεγαλύτερη μείωση των δαπανών σε σύγκριση με το όριο των δαπανών που έχει προβλεφθεί στο πρόγραμμα του Μαΐου, μειώνοντας παράλληλα τις ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν συσσωρευτεί μέσα στο έτος. Παρ΄ όλα αυτά, αυτό δεν διασφαλίζει την επίτευξη του στόχου για το έλλειμμα σε όρους ΕSΑ95, ο οποίος, σε αντίθεση με τον στόχο σε ταμειακή βάση, περιλαμβάνει τώρα τα ελλείμματα των δημοσίων επιχειρήσεων, ληξιπρόθεσμες οφειλές και πληθώρα άλλων προσαρμογών από ταμειακή σε δημοσιονομική βάση. Κατά συνέπεια, σε όρους ΕSΑ95 αναμένουμε το έλλειμμα να υποχωρήσει σε 91/2 % του ΑΕΠ. Σε κάθε περίπτωση, η συνολική μείωση του ελλείμματος κατά 6% του ΑΕΠ το 2010 παραμένει πρωτοφανής για την Ελλάδα, και είναι μεγαλύτερη από τον αρχικό στόχο.
7Για το 2011, η δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης στοχεύει στην επίτευξη τουστόχου του προγράμματος για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ύψους 17 δισ. ευρώ.
Αυτό αναλογεί σε έλλειμμα της τάξεως του 71/2 % του ΑΕΠ. Η επίτευξη αυτού του στόχου θα συμβάλει στην ελαχιστοποίηση των αναγκών χρηματοδότησης, θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο πρόγραμμα προσαρμογής της Ελλάδας και θα διευκολύνει την εκ νέου πρόσβαση στις αγορές. Για να αντισταθμιστούν κυκλικές και διαρθρωτικές επιπτώσεις στα έσοδα, και να μειωθεί το έλλειμμα, θα χρειαστεί περαιτέρω προσαρμογή της τάξης του6 1/4 % του ΑΕΠ, η οποία θα επιτευχθεί από τη μεταφορά της επίπτωσης μέτρων που εφαρμόστηκαν το 2010, από την εφαρμογή μέτρων το 2011 όπως έχουν προσδιοριστεί στο πρόγραμμα του Μαΐου, και από νέα μέτρα (της τάξης του 2 1/2% του ΑΕΠ, βλέπε παρακάτω). Ο κρατικός προϋπολογισμός θα διαμορφώσει ένα πρωτογενές έλλειμμα σε ταμειακή βάση, χωρίς τις εγγυήσεις, της τάξεως του 1 3/4%του ΑΕΠ, ενώ τα έσοδα αναμένεται να ανέλθουν σε 26% του ΑΕΠ. Οι μεταβιβάσεις στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης έχουν τεθεί με βάση την ανάγκη πλήρους χρηματοδότησης των επιδομάτων υγείας και κοινωνικής πρόνοιας και τη μείωση των πληρωτέων λογαριασμών. Τα μέτρα για τη βελτίωση της οικονομική διαχείρισης (βλέπε παρακάτω) θα συμβάλουν στην αποφυγή συσσώρευσης νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών, ενώ θα είμαστε και εμπρόθεσμοι στις επιστροφές φόρων. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές εφάπαξ προς δημόσιους υπαλλήλους που συνταξιοδοτούνται θα μειωθούν σταδιακά κατά τρόπο που να είναι σύμφωνος με το σχέδιο χρηματοδότησής μας.
8Ο σχεδιασμός του δημοσιονομικού προγράμματος προσαρμογής για το 2011 στηρίζεταιστην ανάγκη διασφάλισης της δικαιοσύνης, στήριξης της οικονομίας και βελτίωσης τηςαποτελεσματικότητας της κυβέρνησης.
Για τη διασφάλιση της δικαιοσύνης, τα μέτρα προσαρμογής στοχεύουν σε εκείνους που μπορούν να επωμιστούν το βάρος ενώ υλοποιούνται συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τη στήριξη των ανέργων και των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού. Για τη στήριξη της οικονομίας η χρήση νέων φορολογικών μέτρων έχει περιοριστεί προς όφελος της προώθησης πρωτοβουλιών για τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης (αν και υπάρχουν μερικές διορθωτικές βελτιώσεις σε προγενέστερα φορολογικά μέτρα), και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην κατάργηση αλόγιστων δαπανών του δημοσίου τομέα:
* Πρωταρχική έμφαση έχει δοθεί στην αντιμετώπιση δύο βασικών διαρθρωτικώνπροβλημάτων, στις δαπάνες υγείας και στις δημόσιες επιχειρήσεις. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα αποφέρουν μεγάλα οφέλη μεσοπρόθεσμα, αλλά θα έχουν αποτελέσματα ήδη από το 2011:
Μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Υγείας (προβλεπόμενη εξοικονόμηση 1/2% του ΑΕΠ το 2011). Η Ελλάδα για μεγάλο χρονικό διάστημα πληρώνει υψηλότερη τιμή για τις υπηρεσίες υγείας που απολαμβάνει. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, έχουν ήδη υλοποιηθεί μεταρρυθμίσεις το 2010, οι οποίες έχουν αρχίσει ήδη να αποδίδουν σημαντικά αποτελέσματα, κυρίως όσον αφορά τον τομέα των δα πανών για φάρμακα. Οι μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες για το άμεσο μέλλον, που θα εφαρμοστούν σταδιακά το πρώτο μισό του 2011, ακολουθούν τρεις κατευθύνσεις: (i) στον χώρο των δαπανών για φάρμακα, επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα κύρια ταμεία κοινωνικής ασφάλισης (μέχρι τον Μάρτιο του 2011), και διεύρυνση της αρνητικής λίστας των χορηγούμενων φαρμάκων, (ii) διοικητικές μεταρρυθμίσεις, που περιλαμβάνουν την εισαγωγή ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης των ιατρικών παραπεμπτικών σε ιδιωτικά κέντρα (μέχρι το Μάρτιο του 2011), την ενοποίηση των πακέτων παροχών μεταξύ των διαφόρων ταμείων (Ιούνιο του 2011), την κεντρικοποίηση των προμηθειών σε κάποια από τα μεγαλύτερα ταμεία, και (iii) μειώσεις στις καθαρές λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων, μέσω της πλήρους εφαρμογής και της αύξησης των συγχρηματοδοτήσεων, της ολοήμερης λειτουργίας των νοσοκομείων και μέσω μειώσεων στα αναλώσιμα και στις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Μεταρρυθμίσεις στις δημόσιες επιχειρήσεις (προβλεπόμενη εξοικονόμηση 1/3% του ΑΕΠ το 2011)). Η κυβέρνηση πρόσφατα δημοσίευσε τους οικονομικούς λογαριασμούς των δημοσίων επιχειρήσεων, που δείχνουν ότι τα κόστη, και συγκεκριμένα οι μισθοί, δεν συμβαδίζουν με τους αντίστοιχους στον ιδιωτικό τομέα και τα διεθνή πρότυπα. Η χαμηλή κάλυψη του κόστους από τους χρήστες των υπηρεσιών και το υπερβάλλον προσωπικό συμβάλλουν περαιτέρω στην πραγματοποίηση ζημιών. Έχουμε ήδη σημειώσει πρόοδο ως προς τη βελτίωση των ισολογισμών των δημόσιων επιχειρήσεων το 2010 κυρίως μέσω μετατάξεων για τη μείωση της πλεονάζουσας απασχόλησης και μέσω μειώσεων στους μισθούς. Τo 2011 θα συνεχίσουμε τη μείωση των υπερβολικών μισθών και την ανάκτηση του κόστους. Με νομοθεσία που θα τεθεί σε ισχύ το τέλος Φεβρουαρίου 2011 θα μειωθεί κατά μέσο όρο κατά 10% ο βασικός μισθός και θα περιοριστούν τα επιδόματα στο 10% του βασικού μισθού κατά μέσο όρο. Τα εισιτήρια θα αυξηθούν στα μέσα μαζικής μεταφοράς κατά τουλάχιστον 30% ώστε να βελτιωθεί η ανάκτηση κόστους. Επίσης, θα οριστικοποιήσουμε το σχέδιο αναδιάρθρωσης των ζημιογόνων σιδηροδρομικών επιχειρήσεων με στόχο την επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών το 2011. Όμως, αυτές οι δράσεις είναι μόνο η αρχή, και περαιτέρω δουλειά θα χρειαστεί, όπως περιγράφεται παρακάτω.
* Πέρα από αυτές τις δύο σημαντικές μεταρρυθμίσεις, υπάρχει και μια σειρά άλλων πρωτοβουλιών που θα συμβάλουν στην υλοποίηση του στόχου της επιδιωκόμενης προσαρμογής:
Κατάργηση των μη παραγωγικών και μη στοχευμένων δαπανών (προβλεπόμενηεξοικονόμηση 1/3% του ΑΕΠ το 2011). Έχει ζητηθεί από τα υπουργεία και τους δημόσιους φορείς να μειώσουν τις δαπάνες τους κατά 5% στη βάση οδηγιών από το Υπουργείο Οικονομικών. Στον τομέα της δημό σιας απασχόλησης θα μειώσουμε περαιτέρω κατά τουλάχιστον 15% τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου (στόχος που παρακολουθείται από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών). Δύο δαπανηρά οριζόντια οικογενειακά επιδόματα θα δοθούν περισσότερο στοχευμένα σε όσους τα έχουν πραγματικά ανάγκη, όπως και το επίδομα θέρμανσης (το οποίο αποτελεί και αιτία φοροδιαφυγής) και το οικογενειακό επίδομα.
Καλύτερη διαχείριση και χρήση της δημόσιας περιουσίας, ειδικότερα αναφορικά με τη συλλογή φορολογικών απαιτήσεων (προβλεπόμενα έσοδα 3/4% του ΑΕΠ το 2011). Έχουν δημιουργηθεί ειδικές ομάδες δράσης για τη συλλογή τελών, προστίμων και ληξιπρόθεσμων οφειλών. Οι διαδικασίες για τη διευθέτηση φορολογικών διαφορών θα επιταχυνθούν, υποστηριζόμενες από το σχέδιο για τη μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης (βλ. παρακάτω) όπως και τη μεταρρύθμιση των δικαστικών διαδικασιών. Επίσης, θα εξοικονομήσουμε πόρους από την ανανέωση τηλεπικοινωνιακών αδειών και μέσω της εκχώρησης δικαιωμάτων για τα αεροδρόμια.
* Οι μεταρρυθμίσεις που είχαν προγραμματιστεί για το 2011 βρίσκονται ήδη σε πορείαυλοποίησης. Ειδικότερα, μέχρι το τέλος του έτους θα καταθέσουμε νομοσχέδιο για τη αλλαγή του ΦΠΑ (αύξηση του μειωμένου και του χαμηλού συντελεστή και διεύρυνση της βάσης, όπως είχε σχεδιαστεί, καθώς και κάποιες άλλες προσαρμογές των συντελεστών ΦΠΑ για ξενοδοχειακές υπηρεσίες και φαρμακευτικά προϊόντα). Θα μειώσουμε τις καθαρές μεταβιβάσεις προς την τοπική αυτοδιοίκηση προκειμένου να εξασφαλίσουμε την εξοικονόμηση πόρων ως αποτέλεσμα της μεταρρύθμισης του Καλλικράτη. Επίσης, θα συνεχίσουμε την εφαρμογή του κανόνα 1 προς 5 αναφορικά με τις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα, ενώ οι μεταφορές προσωπικού μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα θα συνυπολογίζονται στην εφαρμογή αυτού του κανόνα.
9Η κυβέρνηση θα προσδιορίσει τα υπόλοιπα μέτρα που είναι αναγκαία για την επίτευξη του στόχου του ελλείμματος για το 2014 στη μεσοπρόθεσμη έκθεση στρατηγικής για τον προϋπολογισμό τον Μάρτιο.
Οι τρέχουσες εκτιμήσεις υποδεικνύουν την ανάγκη προσδιορισμού σειράς πρόσθετων διαρθρωτικών μέτρων ύψους περίπου 5% του ΑΕΠ που πρέπει να υλοποιηθούν την περίοδο 2012-14. Η έκθεση στρατηγικής θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα προσχέδιο που θα συζητηθεί κατά τη διάρκεια της τρίτης αξιολόγησης και το οποίο θα προσδιορίζει ένα σχέδιο δράσης επί δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος για την υλοποίηση των αναγκαίων δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την περιστολή του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού ελλείμματος (η δημοσίευση της έκθεσης στρατηγικής τον Απρίλιο και το προσχέδιο θα αποτελέσουν διαρθρωτικό ορόσημο για το πρόγραμμα). Τo σχέδιο θα περιλαμβάνει:
* Σχέδια αναδιάρθρωσης για τις μεγάλες ή/ και ζημιογόνες κρατικές επιχειρήσεις. Ο σχεδιασμός είναι να αρχίσει η εφαρμογή αυτών των σχεδίων στο δεύτερο τρίμηνο του 2011.
* Τo κλείσιμο των μη αναγκαίων φορέων του δημόσιου τομέα, όπως για παράδειγμα, λογαριασμών εκτός προϋπολογισμού που έχουν ξεπεράσει τον αρχικό τους σκοπό. Η εφαρμογή του σχεδίου θα αρχίσει το δεύτερο τρίμηνο του 2011.
* Τη φορολογική μεταρρύθμιση για την απλούστευση και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της φορολογικής διοίκησης. Η σχετική νομοθεσία θα τεθεί σε ισχύ μέχρι το τέλος του 2011.
* Μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση. Η λειτουργική αξιολόγηση η οποία θα αποτελέσει πηγή πληροφόρησης για αυτή την πτυχή του σχεδίου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Οι μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2012.
* Τo μισθολόγιο του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων διορθωτικών ενεργειών για το μέγεθος της απασχόλησης μέσω οικονομικά αποδοτικού τρόπου και της απλούστευσης του συστήματος αμοιβών του Δημοσίου. Η εφαρμογή του σχεδίου θα αρχίσει από τα μέσα του 2011.
* Μείωση των στρατιωτικών δαπανών, ιδίως μέσω της συγκράτησης των δαπανών για προμήθειες. Η εφαρμογή του σχεδίου θα αρχίσει με τον προϋπολογισμό του 2012, χωρίς να θίγεται το αξιόμαχο της εθνικής άμυνας.
10Προκειμένου να ενισχυθεί η δημοσιονομική προσαρμογή, η κυβέρνηση εντείνει την προσπάθεια ενίσχυσης των δημοσιονομικών θεσμών:
* Μεταρρυθμίσεις της διοίκησης φορολογικών εσόδων. Η βελτίω ση της φορολογικής διοίκησης και η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών παραμένει απαραίτητη προϋπόθεση για την εμπέδωση ενός αισθήματος δικαιοσύνης στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής. Οι ειδικές ομάδες δράσης έχουν ήδη συσταθεί (επιτυγχάνοντας σχετικό διαρθρωτικό ορόσημο για τα τέλη Σεπτεμβρίου), και έχουν καταρτίσει ένα σχέδιο κατά της φοροδιαφυγής. Πέρα από τα μέτρα για τη συλλογή ληξιπρόθεσμων οφειλών που προαναφέρθηκαν, οι άμεσες προτεραιότητες των θεσμικών παρεμβάσεων περιλαμβάνουν την εφαρμογή του σχεδίου καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, την αντιμετώπιση των εμποδίων στην αποτελεσματική συλλογή φόρων, καθώς και τον σχεδιασμό μεσοπρόθεσμων μεταρρυθμίσεων.
Σχέδιο αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής. Με βάση το έργο των ομάδων δράσης, η κυβέρνηση θα ξεκινήσει το πρόγραμμα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής τον Ιανουάριο του 2011, το οποίο θα περιλαμβάνει και εκστρατεία επικοινωνίας. Τo σχέδιο θα περιλαμβάνει ποσοτικούς δείκτες απόδοσης για την εκπλήρωση των οποίων τα όργανα φορολογικής διοίκησης θα είναι υπόλογα. Πληροφορίες σχετικά με τα επιτεύγματα του προγράμματος θα δημοσιεύονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Άρση εμποδίων για τη μεταρρύθμιση. Η νομοθεσία για την άρση των εμποδίων θα τεθεί σε ισχύ στα τέλη Φεβρουαρίου 2011, και προτείνουμε αυτό να αποτελέσει ένα νέο διαρθρωτικό ορόσημο για το πρόγραμμα. Η νομοθεσία θα: (i) επι ταχύνει τις διοικητικές διαδικασίες επίλυσης φορολογικών διαφορών και τις διαδικασίες δικαστικών προσφυγών, (ii) εξαλείψει τα εμπόδια στην άσκηση των βασικών λειτουργιών της φορολογικής διοίκησης (π.χ. κεντρικοποίηση των διαδικασιών κατάθεσης δηλώσεων και είσπραξης οφειλών, έμμεσες μέθοδοι ελέγχων, καθώς και επεξεργασία των επιστροφών φόρων) και θα (iii) θεσπίζει ένα πιο ευέλικτο σύστημα διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων (συμπεριλαμβανομένης της επιτάχυνσης των διαδικασιών για απολύσεις και τη δίωξη σε περιπτώσεις παράβασης καθήκοντος).
Σχεδιασμός μεσοπρόθεσμων μεταρρυθμίσεων. Ως πρώτο βήμα, η κυβέρνηση θα διευρύνει τον ρόλο της διευθύνουσας επιτροπής για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής προκειμένου να επιβλέπει τις μεσοπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις και θα δημιουργήσει ειδικές ομάδες δράσης για κάθε βασική δράση της μεταρρύθμισης, με στόχο τη διαμόρφωση ενός σχεδίου έως τα τέλη Μαρτίου 2011.
* Μεταρρυθμίσεις στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Η βελτίωση διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών (ΔΔΟ) παραμένει αναγκαία για τη βελτίωση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και την εξάλειψη της σπατάλης. Μητρώα ανάληψης υποχρεώσεων έχουν εισαχθεί σε όλους τους φορείς της γενικής κυβέρνησης τον Νοέμβριο και η κυβέρνηση άρχισε να δημοσιεύει μηνιαίες εκθέσεις σχετικά με τις δαπάνες σε ταμειακή βάση και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορέων της γενικής κυβέρνησης (και στις δύο περιπτώ σεις επιτυγχάνοντας διαρθρωτικά ορόσημα του προγράμματος). Τα επόμενα βήματα στους τρεις πυλώνες του προγράμματός μεταρρυθμίσεών περιλαμβάνουν:
Ενίσχυση του ελέγχου των δαπανών. Θα διορίσουμε οικονομικούς επιθεωρητές σε όλα τα υπουργεία και σε όλους τους μεγάλους δημόσιους φορείς, που θα έχουν την ευθύνη πραγματοποίησης σωστών δημοσιονομικών ελέγχων (μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2011). Προτείνουμε αυτό να αποτελέσει ένα νέο διαρθρωτικό ορόσημο του προγράμματος.
Αύξηση της διαφάνειας. Θα δημοσιεύουμε σε μηνιαία βάση ενοποιημένες εκθέσεις της γενικής κυβέρνησης για τα έσοδα, τις δαπάνες και τις πληρωμές εντός της γενικής κυβέρνησης για κάθε επιμέρους τομέα της (αρχής γενομένης τον Μάρτιο 2011).
Βελτίωση της κατάρτισης του προϋπολογισμού. Με βάση την έκθεση στρατηγικής του Μαρτίου για τον προϋπολογισμό, θα ετοιμάσουμε μία πλήρη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική για την περίοδο 2012-2014 η οποία θα κατατεθεί στο Κοινοβούλιο τον Μάιο. Αυτή η στρατηγική θα περιλαμβάνει στόχους για τα ελλείμματα της γενικής κυβέρνησης και των επιμέρους τομέων της και θα παρέχει εκτιμήσεις για τα σχετικά μέτρα.
11Αναμένουμε την ολοκλήρωση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης το 2011, με την πλήρη υλοποίηση των προβλεπόμενων εξοικονομήσεων. Η Εθνική Αναλογιστική Αρχή θα ολοκληρώσει την αξιολόγηση των επιπτώσεων της συ νταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του 2010 για τα κύρια συνταξιοδοτικά ταμεία μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου και για τα μεγαλύτερα επικουρικά συνταξιοδοτικά ταμεία μέχρι το τέλος του Μαρτίου (και προτείνουμε το διαρθρωτικό ορόσημο του προγράμματος να μετακινηθεί στο τέλος Μαρτίου). Για να διασφαλίσουμε ότι τόσο τα κύρια όσο και τα επικουρικά συνταξιοδοτικά ταμεία είναι βιώσιμα (με την αύξηση της συνολικής συνταξιοδοτικής δαπάνης να περιορίζεται στις 2 1/2 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ για την περίοδο 2009-2060) έχουμε ήδη δεσμευθεί να προσαρμόσουμε τις παραμέτρους του κύριου συνταξιοδοτικού συστήματος εάν χρειαστεί και θα μεταρρυθμίσουμε σε ξεχωριστή βάση τα επικουρικά ταμεία και τα ταμεία πρόνοιας. Οι όποιες αναγκαίες προσαρμογές θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2011 και θα υλοποιηθούν όχι αργότερα από το τέλος του 2011, σε διαβούλευση με τους ειδικούς από το Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΚΤ, όπως προβλέπεται στον Ν. 3863.
12Η χρηματοδότηση του προγράμματος παραμένει εναρμονισμένη με τις ανάγκες μας και υλοποιούμε μέτρα για τη διασφάλιση επιπρόσθετων πόρων. Πραγματοποιήσαμε επιτυχώς μηνιαίες δημοπρασίες για έντοκα γραμμάτια τριών και έξι μηνών με τις αποδόσεις να είναι βελτιωμένες σε σχέση με αυτές που είχαμε πριν από το πρόγραμμα και ανανεωμένο ενδιαφέρον από τους ξένους επενδυτές. Σκοπεύουμε να αυξήσουμε σταδιακά το μέγεθος και τη διάρκεια των εκδόσεων των εντόκων γραμματίων μας, ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς, και να εκδώσουμε ένα ομόλογο που να απευθύνεται στους απόδημους ΄Ελληνες. Επιπρόσθετα, αναπτύσσουμε ένα αναλυτικό σχέδιο για την πώληση κάποιων κρατικών περιουσιακών στοιχείων (αναλύεται παρακάτω). Με αυτούς τους πόρους στοχεύουμε να δημιουργήσουμε σταδιακά ένα ταμειακό υπόλοιπο 10 δισ. ευρώ που θα χρησιμεύσει ως αποθεματικό έκτακτης ανάγκης.
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ
13Τo πρόγραμμα μέχρι σήμερα έχει επιτύχει να διατηρήσει τη σταθερότητα τουχρηματοπιστωτικού τομέα και η προσοχή παραμένει στην πλήρη διασφάλιση της ρευστότηταςκαι φερεγγυότητας του συστήματος. Οι ιδιωτικές τράπεζες είχαν πρόσφατα επιτυχία στην άντληση κεφαλαίων από τις αγορές. Αν και το σύστημα παραμένει υπό πίεση λόγω της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των τρεχουσών ζημιών, τα κεφάλαια των τραπεζών παραμένουν πλήρως επαρκή. Η πρόκληση είναι να βοηθηθούν οι τράπεζες στη μείωση του παθητικού τους κατά τρόπο εύρυθμο και με τέτοιο ρυθμό που δεν θα επιδεινώσει την ύφεση και να διασφαλιστεί ότι οι μηχανισμοί κεφαλαιακής στήριξης είναι πλήρως λειτουργικοί.
14Η Τράπεζα της Ελλάδος θα συνεχίσει να διασφαλίζει τη ρευστότητα του τραπεζικούσυστήματος.
Η νομοθεσία που επιτρέπει μία νέα δόση κρατικά εγγυημένων τραπεζικών ομολόγων ψηφίστηκε στο τέλος του Αυγούστου και οι ελληνικές τράπεζες είναι τώρα σε θέση να χρησιμοποιήσουν, εάν χρειαστεί, αυτά τα επιπλέον χρεόγραφα. Η Τράπεζα της Ελλάδος, σε στενή συνεργασία με την ΕΚΤ, θα συνεχίσει να επιτηρεί στενά τη θέση ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος και είναι έτοιμη να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για τη διατήρηση επαρκούς ρευστότητας του συστήματος.
15Τo ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (ΤΧΣ) είναι διαθέσιμο για να στηρίξει το κεφάλαιο των τραπεζών, όπου κριθεί αναγκαίο. Τo ΤΧΣ θα είναι επαρκώς στελεχωμένο μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου 2011 και για να διευκολυνθεί αυτό θα γίνουν προσαρμογές στους όρους και τις συνθήκες εργασίας. Τo συνολικό ύψος των κεφαλαίων του ΤΧΣ, που ανέρχεται σε 10 δισ. ευρώ, είναι επαρκές για να στηριχθεί η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις, οι τράπεζες δεν αναμένεται να προστρέξουν στο ΤΧΣ στο άμεσο μέλλον. Αναφορικά με τη χρηματοδότηση του ΤΧΣ, έχει ανοιχθεί ένας λογαριασμός στην Τράπεζα της Ελλάδος στον οποίο έχουν ήδη κατατεθεί 1,5 δισ. ευρώ. Μέχρι το τέλος Ιανουαρίου επιπλέον 1 δισ. ευρώ θα μεταφερθεί σε έναν ειδικό κυβερνητικό λογαριασμό που ανοίχτηκε από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οποίο θα είναι διαθέσιμο στο ΤΧΣ εάν το πρόγραμμα αξιολόγησης των τραπεζικών κεφαλαίων υποδείξει ότι οι πόροι αυτοί είναι απαραίτητοι.
16Η Κυβέρνηση έχει εκπονήσει ένα πρόγραμμα για να διασφαλίσει τη σταθερότητα και αποτελεσματικότητα των τραπεζι κών ιδρυμάτων που είναι κάτω από τον έλεγχό της. Η στρατηγική αξιολόγηση και ο οικονομικός έλεγχος αυτών των ιδρυμάτων ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο. Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του προγράμματος, τα σχέδια ριζικής αναδιάρθρωσης των τραπεζών θα οριστικοποιηθούν σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτά τα σχέδια, εκτός των άλλων, θα μετριάσουν τη στρέβλωση του ανταγωνισμού ως αποτέλεσμα της παροχής κρατικής βοήθειας στοχεύοντας στη διατήρηση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας και στην αύξηση της αποτελεσματικότητας.
* Η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος θα αναδιαρθρωθεί ριζικά, ως ένα αυτόνομο ίδρυμα.
Η προτεραιότητά μας για την τράπεζα αυτή είναι να μετατραπεί σε ένα πιο αποτελεσματικό, ευέλικτο και επαρκώς κεφαλαιοποιημένο ίδρυμα με μειωμένη δανειοδότηση προς τους δημόσιους φορείς και ενισχυμένη εταιρική διακυβέρνηση. Παράλληλα, η διοίκηση θα ανακοινώσει δημόσια προσφορά τίτλων μέχρι το τέλος Νοεμβρίου του 2010. Σύμφωνα με τη γνώμη της εποπτεύουσας αρχής και τους κανονισμούς της κεφαλαιαγοράς, θα πραγματοποιηθεί μια εκ νέου αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών της τράπεζας μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2011. Αυτή θα βασίζεται σε μια επιπρόσθετη αξιολόγηση του χαρτοφυλακίου δανείων της τράπεζας από ελεγκτική εταιρεία. Η επανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας θα λάβει χώρα αμέσως μετά. Εάν καταστεί αναγκαίο, το σχέδιο αναδιάρθρωσης θα ενδυναμωθεί έτσι ώστε να διασφαλιστεί η κεφαλαιακή επάρκεια χωρίς να αυξηθεί η ανάγκη για περαιτέρω επανακεφαλαιοποίηση. Η κυβέρνηση σκοπεύει να διατηρήσει αυτή την αύξηση κεφαλαίου δημοσιονομικά ουδέτερη, ενδεχομένως αντλώντας πόρους από τα πλεονάσματα των αποθεματικών του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.
* Τo Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων θα διαχωριστεί. Με νομοθεσία που θα περάσει μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2011 θα διαχωρίζονται οι κύριες δραστηριότητες παρακαταθηκών από τις εμπορικές δραστηριότητες. (Προτείνουμε αυτό να αποτελέσει ένα νέο διαρθρωτικό ορόσημο του προγράμματος.)
* Η κυβέρνηση θα εξετάσει το ενδεχόμενο διάθεσης της άμεσης συμμετοχής της στοΤαχυδρομικό Ταμιευτήριο και της έμμεσης συμμετοχής της στην Τράπεζα Αττικής.
Αυτές οι συμμετοχές θα μπορούσαν να πωληθούν όταν η κυβέρνηση αξιολογήσει τις συνθήκες ως κατάλληλες, λαμβάνοντας επίσης υπόψη της τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας στην επιλογή μελλοντικών αγοραστών.
17Οι αρχές θα παρέχουν στις τράπεζες την απαραίτητη ευελιξία για τις αναγκαίες μειώσεις στο κόστος τους.
Ως το τέλος Φεβρουαρίου 2011, οι αρχές θα καταθέσουν νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες θα κατατάξουν όλους τους εγγεγραμμένους τραπεζικούς υπάλληλους στο ίδιο καθεστώς που ισχύει για τον ιδιωτικό τομέα ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς της τράπεζας. Η ευρύτερη μεταρρύθμιση του συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων (βλέπε παράγραφο 20) αναμένεται να αυξήσει την ευελιξία στον καθορισμό των μισθών και των συνθηκών εργασίας και στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
18Η εποπτεία του τραπεζικού και ασφαλιστικού τομέα ενδυναμώνεται.
Η προληπτική εποπτεία είχε καλές επιδόσεις από την έναρξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, και συντέλεσε στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ελλάδα. Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει κάνει προετοιμασίες για την ομαλή ανάληψη των εποπτικών καθηκόντων για τον ασφαλιστικό τομέα από 1ης Δεκεμβρίου 2010. Επίσης έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία πρόσληψης επιπλέον εποπτικού προσωπικού προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης στελέχωση μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Εν τω μεταξύ η Τράπεζα της Ελλάδος συγκάλεσε τα Εποπτικά Κολέγια για τις τέσσερις μεγαλύτερες εγχώριες τράπεζες τον Οκτώβριο του 2010. Η γνώση των κινδύνων και της ρευστότητας των εμπλεκόμενων τραπεζών καθώς και των υποκαταστημάτων ή θυγατρικών τους έχει βελτιωθεί, ενώ συνεχίζονται οι συζητήσεις για την ανταλλαγή εμπιστευτικών τραπεζικών πληροφοριών.
ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
19Η διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας και η επανεκκίνηση της ανάπτυξηςπαραμένουν βασικοί στόχοι της στρατηγικής του προγράμματος και για τον σκοπό αυτόπροωθείται το επόμενο στάδιο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Πρόσφατα, έχουμε υιοθετήσει με επιτυχία κάποιες μεταρρυθμίσεις, με εξέχουσα την απελευθέρωση του κλάδου των οδικών μεταφορών. Παρ΄ όλα αυτά, απομένει να γίνουν σημαντικά βήματα κυρίως με στόχο την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, την άρση των περιορισμών και την προώθηση των αρχών της ελεύθερης αγοράς, τη δημιουργία ενός ελκυστικού περιβάλλοντος για επενδύσεις, τη βελτίωση της ικανότητας πώλησης αγαθών και υπηρεσιών στο εξωτερικό και τη δημιουργία πλούτου για τους πολίτες της Ελλάδας. Για τον σκοπό αυτό η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να υιοθετήσει μια πιο ευέλικτη διαδικασία για τη διαμόρφωση μισθών, να διασφαλίσει την εύκολη πρόσβαση στις αγορές, να προωθήσει τον ανταγωνισμό σε επίπεδο τιμών και να διευκολύνει τις επενδύσεις.
20Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας οδεύουν προς την ολοκλήρωσή τους.
Η κυβέρνηση θα οριστικοποιήσει και θα υιοθετήσει νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση του συστήματος διαιτησίας, συγκεκριμένα με την εισαγωγή συμμετρικής πρόσβασης σε υπηρεσίες διαιτησίας και τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της επιτροπής διαιτησίας (ΟΜΕΔ). Ταυτόχρονα, έχει ετοιμαστεί προσχέδιο νόμου για τη μεταρρύθμιση του συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων, το οποίο περιλαμβάνει την κατάργηση της αυτόματης επέκτασης των κλαδικών συμφωνιών σε αυτούς που δεν συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις, και διασφαλίζει ότι οι συμφωνίες σε επιχειρησιακό επίπεδο υπερισχύουν των συμφωνιών σε κλαδικό επίπεδο, χωρίς περιττούς περιορισμούς. Η κατάθεση αυτού του νομοσχεδίου στο Κοινοβούλιο, με χρονικό στόχο το τέλος του 2010, αποτελεί ένα νέο διαρθρωτικό ορόσημο για το πρόγραμμα. Με την υλοποίηση αυτών των αλλαγών, αναμένουμε τη μεγαλύτερη ευθυγράμμιση των μισθών με την παραγωγικότητα της κάθε επιχείρησης, ενισχύοντας μελλοντικά την ανταγωνιστικότητα.
21Η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων και του ευρύτερου τομέα των υπηρεσιών θα ολοκληρωθεί σύντομα. Η κυβέρνηση θα ετοιμάσει νομοθεσία, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που θα άρει τα εμπόδια ανταγωνισμού, στην επιχειρηματικότητα και στο εμπόριο των κλειστών επαγγελμάτων και σύμφωνα με την οδηγία υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η νομοθεσία, η οποία θα υιοθετηθεί έως το τέλος Φεβρουαρίου 2011, θα επικεντρώνεται στα επαγγέλματα με υψηλό οικονομικό αντίκτυπο (συμπεριλαμβανομένων των δικηγόρων, των συμβολαιογράφων, των μηχανικών, των αρχιτεκτόνων, των ορκωτών λογιστών, των φαρμακοποιών και άλλων υπηρεσιών με υψηλό οικονομικό αντίκτυπο ανάλογα με την περίσταση). Για άλλα επαγγέλματα, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε άρση των περιττών περιορισμών σύμφωνα με τις ορθές νομικές πρακτικές. Για να καθοριστεί αν συντρέχουν λόγοι αναγκαιότητας (για το άνοιγμα ενός επαγγέλματος), θα λαμβάνονται υπόψη οικονομικοί λόγοι και θα επιζητείται η συμφωνία της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Απώτατος στόχος της μεταρρύθμισης είναι η επίτευξη των βέλτιστων πρακτικών της ΕΕ.
22Η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στην υλοποίηση δράσεων που θα ενισχύσουν τηδυναμική ανάπτυξης σε βασικές βιομηχανίες:
* Τουρισμός και λιανεμπόριο. Η κυβέρνηση έχει αναθέσει εκθέσεις, που θα παραδοθούν στο τέλος του έτους, οι οποίες θα αναλύουν τη δυνητική συνεισφορά μεταρρυθμίσεων στους τομείς του τουρισμού και του λιανεμπορίου, στην ανάπτυξη και την αύξηση της απασχόλησης καθώς και στον αποπληθωρισμό (στον βαθμό που μπορούν να αντιμετωπιστούν οι λόγοι οι οποίοι συμβάλλουν στα μεγάλα περιθώρια κέρδους). Η κυβέρνηση είναι έτοιμη να λάβει μέτρα με βάση τις συστάσεις των εκθέσεων αυτών.
* Ιδιωτικοποίηση κρατικής περιουσίας. Η κυβέρνηση έχει ετοιμάσει ένα προσχέδιο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων για την πώληση δημόσιας περιουσίας και επιχειρήσεων. Τo σχέδιο, το οποίο θα υιοθετηθεί έως το τέλος του χρόνου, καθορίζει έναν αριθμό κρατικών περιουσιακών στοιχείων προς μερική ή ολική ιδιωτικοποίηση, συμπεριλαμβανομένων κρατικών ακινήτων, με στόχο τη συγκέντρωση τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ στα επόμενα τρία χρόνια, εκ των οποίων τουλάχιστον το 1 δισ. ευρώ το 2011. Μια πλήρης απογραφή της κρατικής περιουσίας θα ολοκληρωθεί έως τα μέσα του 2011 και θα εκτιμηθεί η προοπτική υψηλότερων μεσοπρόθεσμων στόχων. Η Ειδική Γραμματεία Αποκρατικοποιήσεων του Υπουργείου Οικονομικών θα καθοδηγηθεί ως προς τη χρήση διάφορων μεθόδων ανάλογα με το είδος του περιουσιακού στοιχείου προς αποκρατικοποίηση, συμπεριλαμβανομένων απευθείας πωλήσεων, δημοπρασιών και συμφωνιών παραχώρησης.
23Η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με στόχο την ενίσχυση της δυναμικής για επενδύσεις στην Ελλάδα. Αναμένουμε οι μεταρρυθμίσεις αυτές να έχουν ολοκληρωθεί στις αρχές του 2011. Τoν Νοέμβριο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε το επενδυτικό νομοσχέδιο για το fast-track, το οποίο αναμένουμε να είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την επιτάχυνση των διαδικασιών για μεγάλα έργα και ειδικά για ΑΞΕ. Για την υποστήριξη των επενδύσεων γενικότερα, τροποποιούμε τη νομοθεσία με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης της φυσικής εγκατάστασης των επιχειρήσεων (πιο συγκεκριμένα, θέτοντας δεσμευτικές προθεσμίες και ορίζοντας ξεκάθαρα κριτήρια για τις αιτήσεις). Η κυβέρνηση προχωράει επίσης σε δράσεις για την άρση των βασικών νομικών και τεχνικών εμποδίων για την πλήρη λειτουργία των «υπηρεσιών μιας στάσης» έως το τέλος Μαρτίου 2011, συμπεριλαμβανομένων της προσαρμογής των πληροφοριακών συστημάτων και της διασφάλισης της συμβατότητας της νομοθεσίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Τέλος, με στόχο την προώθηση του ανταγωνισμού στις αγορές και την αποφυγή μελλοντικών εμποδίων εισόδου, η κυβέρνηση θα καταθέσει έως το τέλος του έτους νομοσχέδιο που θα στοχεύει στην ενδυνάμωση της ανεξαρτησίας και αποτελεσματικότητας της Αρχής Ανταγωνισμού.
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=3&artId=373570&dt=17/12/2010
κ. Jean-Claude Juncker Πρόεδρος Εurogroup Βρυξέλλες
κ. Οlli Rehn Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Ευρωπαϊκή Επιτροπή Βρυξέλλες
κ. Jean-Claude Τrichet Πρόεδρος Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Φραγκφούρτη
Αγαπητοί κύριοι Juncker, Rehn and Τrichet,
Σ την επισυναπτόμενη επικαιροποίηση του Μνημονίου Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (ΜΟΧΠ) και του Μνημονίου στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής (ΜΣΠΟΠ) της 3ης Μαΐου και της 6ης Αυγούστου 2010, περιγράφουμε την πρόοδο και τα επόμενα βήματα πολιτικής για την επίτευξη των στόχων του οικονομικού προγράμματος της ελληνικής κυβέρνησης το οποίο υποστηρίζεται από οικονομική βοήθεια από τις χώρες της ευρωζώνης στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης. Οι πολιτικές της κυβέρνησης παραμένουν πλήρως προσανατολισμένες προς την επίτευξη της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, τη διασφάλιση της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος και την τόνωση της δυνητικής ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η προσπάθεια προσαρμογής είναι δίκαιη και ισότιμη.
Συνεχίζουμε να σημειώνουμε πρόοδο με το οικονομικό μας πρόγραμμα:
* Τo ποσοτικά κριτήρια απόδοσης που είχαν τεθεί για το τέλος του Σεπτεμβρίου έχουν όλα επιτευχθεί. Τo δημοσιονομικό πρόγραμμα συνέχισε να επιτυγχάνει τους στόχους για το έλλειμμα και τις δαπάνες μέσω της υιοθέτησης των μέτρων που προβλέπονται στο πρόγραμμα, καθώς και μέσω μιας στρατηγικής συγκράτησης των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού πέρα από τους στόχους. Αυτό έχει να αντιμετωπίσει τις μειωμένες εισπράξεις εσόδων, αν και υπήρξαν και άλλα προβλήματα με την υλοποίηση του δημοσιονομικού μας προγράμματος, όπως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε φορείς εκτός της κεντρικής κυβέρνησης (αποκλίνοντας από τον ενδεικτικό στόχο του προγράμματος). Πιστεύουμε ότι με την ενίσχυση αυτής της προσέγγισης μπορούμε να επιτύχουμε τον στόχο του ελλείμματος για το τέλος Δεκεμβρίου και τους στόχους των δαπανών, αν και ο ενδεικτικός στόχος για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές μπορεί να συνεχίσει να μην επιτυγχάνεται. Όλα τα παραπάνω καθώς και η αναθεώρηση των δημοσιονομικών στοιχείων από τη Εurostat σημαίνουν ότι ο πρωταρχικός στόχος για το έλλειμμα κατά ΕSΑ 95 είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα επιτευχθεί. Στο μνημόνιο επικεντρωνόμαστε στη σύνταξη ενός ισχυρού προϋπολογισμού για το 2011 για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και την επίτευξη του στόχου μας για το 2011.
* Οι δημοσιονομικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι σε γενικές γραμμές σε καλό δρόμο. Τα διαρθρωτικά ορόσημα έχουν επιτευχθεί και περιλαμβάνουν την ίδρυση ειδικών ομάδων δράσης για τη φορολογική διαχείριση (αρμόδιες για την κατάρτιση σχεδίων καταπολέμησης της φοροδιαφυγής)· τη νομοθέτηση του ελέγχου ανάληψης υποχρεώσεων (που έγινε με καθυστέρηση μέσω προεδρικού διατάγματος)· τη δημοσίευση στοιχείων για τις δαπάνες σε ταμειακή βάση και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές της γενικής κυβέρνησης· και τη δημοσίευση οικονομικών στοιχείων για τις δημόσιες επιχειρήσεις. Παρ΄ όλα αυτά, τα προβλήματα εκτέλεσης του προϋπολογισμού το 2010 υπογραμμίζουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε αυτούς τους τομείς, και γι΄ αυτό έχουμε θέσει στο μνημόνιο ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα για περαιτέρω δράσεις.
* Τo χρηματοπιστωτικό σύστημα παραμένει σταθερό, και η νομοθέτηση τον Αύγουστο της έγκρισης πρόσθετων κρατικών εγγυήσεων ενισχύει τη ρευστότητα, ενώ το ΤΧΣ λειτουργεί ως δικλίδα ασφαλείας σε κάθε κεφαλαιακή ανάγκη που μπορεί να προκύψει. Οι πολιτικές μας παραμένουν επικεντρωμένες στη διατήρηση της ρευ στότητας του τραπεζικού συστήματος και στην αντιμετώπιση των γνωστών αδυναμιών των τραπεζικών φορέων στους οποίους το κράτος έχει σημαντικές συμμετοχές, όπως αναφέρεται στο μνημόνιο.
Η πρόοδος στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της ελληνικής οικονομίας συνεχίζεται. Προσφάτως, εστιάζουμε στον τομέα των μεταφορών, και μεταξύ των επιτυχημένων μεταρρυθμίσεων περιλαμβάνονται η απελευθέρωση του κλάδου των οδικών μεταφορών, και η υιοθέτηση του Νόμου για τον ΟΣΕ για την αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού κλάδου. Εχοντας ολοκληρώσει την πρώτη φάση των μεταρρυθμίσεων, εργαζόμαστε για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για την επόμενη φάση των μεταρρυθμίσεων, όπως αναφέρεται στο μνημόνιο.
Στη βάση αυτή, ζητάμε την εκταμίευση της τρίτης δόσης της οικονομικής βοήθειας των μελών της ευρωζώνης, που συγκεντρώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύψους 6500 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τη δανειακή σύμβαση. Δεσμευόμαστε για την τήρηση των ονομαστικών στόχων για το έλλειμμα για την περίοδο 2011-2014 όπως ορίζονται με το Άρθρο 1(2) της Απόφασης του Συμβουλίου 2010/320/ΕU, ενώ ζητάμε την αναθεώρηση των ανώτατων ορίων του Άρθρου 1(3) για το δημόσιο χρέος έτσι ώστε να ενσωματώνουν την πρόσφατη αναθεώρηση των δημοσιονομικών στατιστικών στο πλαίσιο της επικύρωσης των στοιχείων μας από τη Εurostat. Επιπλέον, όπως ορίζεται στον πίνακα 1, ζητάμε τη θέσπιση ανώτατων και κατώτατων ορίων για τα ποσοτικά κριτήρια απόδοσης για την 31η Μαρτίου 2011 και την 30ή Ιουνίου 2011 στο πλαίσιο της συμφωνίας. Η ολοκλήρωση της τέταρτης και της πέμπτης αξιολόγησης που προγραμματίζεται για τον Μάιο του 2011 και τον Αύγουστο του 2011 απαιτούν την τήρηση των ποσοτικών κριτηρίων απόδοσης για το τέλος Μαρτίου 2011 και το τέλος Ιουνίου 2011 αντίστοιχα.
Πιστεύουμε ότι οι πολιτικές που διατυπώνονται στην Επιστολή Προθέσεων της 3ης Μαΐου 2010 του ΜΟΧΠ και το ΜΣΠΟΠ, καθώς και στις μετέπειτα επικαιροποιήσεις (συμπεριλαμβανομένης και της παρούσης που επισυνάπτεται), είναι επαρκείς για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε διορθωτικές ενέργειες αν υπάρξει ανάγκη καθώς οι συνθήκες αλλάζουν. Θα προβούμε σε διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΚΤ καθώς και με το ΔΝΤ για την υιοθέτηση τέτοιων πολιτικών πριν την αναθεώρηση των πολιτικών που περιέχονται στην παρούσα επιστολή.
Η παρούσα επιστολή κοινοποιείται στον κ. Strauss-Κhan.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου Υπουργός Οικονομικών
Γεώργιος Προβόπουλος Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος
Ελλάδα- Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ 1Η κυβέρνηση εξακολουθεί να προβλέπει στην ανάκαμψη της οικονομίας από το 2011.
Οι οικονομικές επιδόσεις το 2010 υπολείπονταν ελαφρά από το αναμενόμενο, και το ΑΕΠ προβλέπεται τώρα να μειωθεί κατά 4,2%. Τo 2011 αναμένουμε μια συνολική ετήσια μείωση του ΑΕΠ κατά 3%, αλλά η οικονομία αναμένεται να αρχίσει να ανακάμπτει μετά το πρώτο εξάμηνο του έτους, καθώς η αύξηση των καθαρών εξαγωγών θα συνδράμει σε μια σταδιακή ανάκαμψη, καθώς και σε ταχεία βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
2Οι μισθοί και ο πληθωρισμός έχουν αρχίσει να συγκρατούνται, θέτοντας τις βάσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Από το δεύτερο τρίμηνο του 2010, ο πληθωρισμός σε σταθερούς φορολογικούς συντελεστές έχει πέσει κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, για πρώτη φορά από την υιοθέτηση του ευρώ. Για το σύνολο του έτους, ο μέσος πληθωρισμός αναμένεται να φθάσει τα 4 3/4%, και θα υποχωρήσει περαιτέρω στο 2 1/4% το 2011. Εν τω μεταξύ, συλλογικές συμβάσεις που προβλέπουν συγκράτηση των μισθολογικών αυξήσεων καθώς και αποφάσεις διαιτησίας τους τελευταίους μήνες έχουν επιβραδύνει τον ρυθμό αύξησης του ανά μονάδα κόστους εργασίας στον επιχειρηματικό τομέα, και αυτό θα πρέπει να οδηγήσει σε ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας έναντι των κυριότερων εμπορικών μας εταίρων.
3Η αναθεώρηση των ιστορικών δημοσιονομικών στοιχείων για την Ελλάδα έχειολοκληρωθεί, και η δυναμική του χρέους παραμένει σε γενικές γραμμές στα προβλεπόμενα επίπεδα.
Η Εurostat δημοσίευσε αναθεωρημένα στοιχεία για το χρέος και το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για την περίοδο 2006-2009, και ήρε όλες τις επιφυλάξεις της σχετικά με τα δημοσιευμένα στατιστικά στοιχεία. Η αναθεώρηση αύξησε το έλλειμμα της Ελλάδος για το 2009 στο 15,4% του ΑΕΠ, και το δημόσιο χρέος σε περίπου 127% του ΑΕΠ (σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις του 13,6% και περίπου 115%). Η αναθεώρηση αυτή σε μεγάλο βαθμό αντανακλά τη διεύρυνση του ορισμού της γενικής κυβέρνησης με την ένταξη των συστηματικά ζημιογόνων κρατικών επιχειρήσεων.
Υπό αυτή την έννοια, το ισοζύγιο του δημοσίου τομέα έχει επηρεαστεί λιγότερο, και συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι το χρέος θα μπει σε σταθερά πτωτική τροχιά από το 2014, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα.
4Οι στόχοι του προγράμματος της κυβέρνησης παραμένουν αμετάβλητοι, και το παρόνμνημόνιο εστιάζει στην εξειδίκευση του περιεχομένου των πολιτικών για το 2011.
Οι βασικές προτεραιότητες παραμένουν η αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, η διαφύλαξη της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού τομέα, καθώς και η τόνωση της ανταγωνιστικότητας, η δημιουργία συνθηκών για συνεχή ανάπτυξη και η μείωση της ανεργίας. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ
5Παρά τις υφιστάμενες προκλήσεις, η δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης παραμένει προσηλωμένη στη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κάτω από το 3% του ΑΕΠ έως το 2014. Λόγω της αναθεώρησης των δημοσιονομικών στοιχείων για το 2009, απαιτείται μεγαλύτερη συνολική προσαρμογή για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης.
6Για το 2010, η κυβέρνηση στοχεύει στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων σε ταμειακή βάση σύμφωνα με το πρόγραμμα. Αναμένουμε μια απόκλιση περίπου 4 δισ. ευρώ στα έσοδα λόγω της ύφεσης και της υφιστάμενης αδυναμίας στην είσπραξη φόρων. Παρ΄ όλα αυτά, αναμένουμε ότι αυτή η απόκλιση θα αντισταθμιστεί πλήρως από τη μεγαλύτερη μείωση των δαπανών σε σύγκριση με το όριο των δαπανών που έχει προβλεφθεί στο πρόγραμμα του Μαΐου, μειώνοντας παράλληλα τις ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν συσσωρευτεί μέσα στο έτος. Παρ΄ όλα αυτά, αυτό δεν διασφαλίζει την επίτευξη του στόχου για το έλλειμμα σε όρους ΕSΑ95, ο οποίος, σε αντίθεση με τον στόχο σε ταμειακή βάση, περιλαμβάνει τώρα τα ελλείμματα των δημοσίων επιχειρήσεων, ληξιπρόθεσμες οφειλές και πληθώρα άλλων προσαρμογών από ταμειακή σε δημοσιονομική βάση. Κατά συνέπεια, σε όρους ΕSΑ95 αναμένουμε το έλλειμμα να υποχωρήσει σε 91/2 % του ΑΕΠ. Σε κάθε περίπτωση, η συνολική μείωση του ελλείμματος κατά 6% του ΑΕΠ το 2010 παραμένει πρωτοφανής για την Ελλάδα, και είναι μεγαλύτερη από τον αρχικό στόχο.
7Για το 2011, η δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης στοχεύει στην επίτευξη τουστόχου του προγράμματος για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ύψους 17 δισ. ευρώ.
Αυτό αναλογεί σε έλλειμμα της τάξεως του 71/2 % του ΑΕΠ. Η επίτευξη αυτού του στόχου θα συμβάλει στην ελαχιστοποίηση των αναγκών χρηματοδότησης, θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο πρόγραμμα προσαρμογής της Ελλάδας και θα διευκολύνει την εκ νέου πρόσβαση στις αγορές. Για να αντισταθμιστούν κυκλικές και διαρθρωτικές επιπτώσεις στα έσοδα, και να μειωθεί το έλλειμμα, θα χρειαστεί περαιτέρω προσαρμογή της τάξης του6 1/4 % του ΑΕΠ, η οποία θα επιτευχθεί από τη μεταφορά της επίπτωσης μέτρων που εφαρμόστηκαν το 2010, από την εφαρμογή μέτρων το 2011 όπως έχουν προσδιοριστεί στο πρόγραμμα του Μαΐου, και από νέα μέτρα (της τάξης του 2 1/2% του ΑΕΠ, βλέπε παρακάτω). Ο κρατικός προϋπολογισμός θα διαμορφώσει ένα πρωτογενές έλλειμμα σε ταμειακή βάση, χωρίς τις εγγυήσεις, της τάξεως του 1 3/4%του ΑΕΠ, ενώ τα έσοδα αναμένεται να ανέλθουν σε 26% του ΑΕΠ. Οι μεταβιβάσεις στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης έχουν τεθεί με βάση την ανάγκη πλήρους χρηματοδότησης των επιδομάτων υγείας και κοινωνικής πρόνοιας και τη μείωση των πληρωτέων λογαριασμών. Τα μέτρα για τη βελτίωση της οικονομική διαχείρισης (βλέπε παρακάτω) θα συμβάλουν στην αποφυγή συσσώρευσης νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών, ενώ θα είμαστε και εμπρόθεσμοι στις επιστροφές φόρων. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές εφάπαξ προς δημόσιους υπαλλήλους που συνταξιοδοτούνται θα μειωθούν σταδιακά κατά τρόπο που να είναι σύμφωνος με το σχέδιο χρηματοδότησής μας.
8Ο σχεδιασμός του δημοσιονομικού προγράμματος προσαρμογής για το 2011 στηρίζεταιστην ανάγκη διασφάλισης της δικαιοσύνης, στήριξης της οικονομίας και βελτίωσης τηςαποτελεσματικότητας της κυβέρνησης.
Για τη διασφάλιση της δικαιοσύνης, τα μέτρα προσαρμογής στοχεύουν σε εκείνους που μπορούν να επωμιστούν το βάρος ενώ υλοποιούνται συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τη στήριξη των ανέργων και των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού. Για τη στήριξη της οικονομίας η χρήση νέων φορολογικών μέτρων έχει περιοριστεί προς όφελος της προώθησης πρωτοβουλιών για τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης (αν και υπάρχουν μερικές διορθωτικές βελτιώσεις σε προγενέστερα φορολογικά μέτρα), και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην κατάργηση αλόγιστων δαπανών του δημοσίου τομέα:
* Πρωταρχική έμφαση έχει δοθεί στην αντιμετώπιση δύο βασικών διαρθρωτικώνπροβλημάτων, στις δαπάνες υγείας και στις δημόσιες επιχειρήσεις. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα αποφέρουν μεγάλα οφέλη μεσοπρόθεσμα, αλλά θα έχουν αποτελέσματα ήδη από το 2011:
Μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Υγείας (προβλεπόμενη εξοικονόμηση 1/2% του ΑΕΠ το 2011). Η Ελλάδα για μεγάλο χρονικό διάστημα πληρώνει υψηλότερη τιμή για τις υπηρεσίες υγείας που απολαμβάνει. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, έχουν ήδη υλοποιηθεί μεταρρυθμίσεις το 2010, οι οποίες έχουν αρχίσει ήδη να αποδίδουν σημαντικά αποτελέσματα, κυρίως όσον αφορά τον τομέα των δα πανών για φάρμακα. Οι μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες για το άμεσο μέλλον, που θα εφαρμοστούν σταδιακά το πρώτο μισό του 2011, ακολουθούν τρεις κατευθύνσεις: (i) στον χώρο των δαπανών για φάρμακα, επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα κύρια ταμεία κοινωνικής ασφάλισης (μέχρι τον Μάρτιο του 2011), και διεύρυνση της αρνητικής λίστας των χορηγούμενων φαρμάκων, (ii) διοικητικές μεταρρυθμίσεις, που περιλαμβάνουν την εισαγωγή ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης των ιατρικών παραπεμπτικών σε ιδιωτικά κέντρα (μέχρι το Μάρτιο του 2011), την ενοποίηση των πακέτων παροχών μεταξύ των διαφόρων ταμείων (Ιούνιο του 2011), την κεντρικοποίηση των προμηθειών σε κάποια από τα μεγαλύτερα ταμεία, και (iii) μειώσεις στις καθαρές λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων, μέσω της πλήρους εφαρμογής και της αύξησης των συγχρηματοδοτήσεων, της ολοήμερης λειτουργίας των νοσοκομείων και μέσω μειώσεων στα αναλώσιμα και στις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Μεταρρυθμίσεις στις δημόσιες επιχειρήσεις (προβλεπόμενη εξοικονόμηση 1/3% του ΑΕΠ το 2011)). Η κυβέρνηση πρόσφατα δημοσίευσε τους οικονομικούς λογαριασμούς των δημοσίων επιχειρήσεων, που δείχνουν ότι τα κόστη, και συγκεκριμένα οι μισθοί, δεν συμβαδίζουν με τους αντίστοιχους στον ιδιωτικό τομέα και τα διεθνή πρότυπα. Η χαμηλή κάλυψη του κόστους από τους χρήστες των υπηρεσιών και το υπερβάλλον προσωπικό συμβάλλουν περαιτέρω στην πραγματοποίηση ζημιών. Έχουμε ήδη σημειώσει πρόοδο ως προς τη βελτίωση των ισολογισμών των δημόσιων επιχειρήσεων το 2010 κυρίως μέσω μετατάξεων για τη μείωση της πλεονάζουσας απασχόλησης και μέσω μειώσεων στους μισθούς. Τo 2011 θα συνεχίσουμε τη μείωση των υπερβολικών μισθών και την ανάκτηση του κόστους. Με νομοθεσία που θα τεθεί σε ισχύ το τέλος Φεβρουαρίου 2011 θα μειωθεί κατά μέσο όρο κατά 10% ο βασικός μισθός και θα περιοριστούν τα επιδόματα στο 10% του βασικού μισθού κατά μέσο όρο. Τα εισιτήρια θα αυξηθούν στα μέσα μαζικής μεταφοράς κατά τουλάχιστον 30% ώστε να βελτιωθεί η ανάκτηση κόστους. Επίσης, θα οριστικοποιήσουμε το σχέδιο αναδιάρθρωσης των ζημιογόνων σιδηροδρομικών επιχειρήσεων με στόχο την επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών το 2011. Όμως, αυτές οι δράσεις είναι μόνο η αρχή, και περαιτέρω δουλειά θα χρειαστεί, όπως περιγράφεται παρακάτω.
* Πέρα από αυτές τις δύο σημαντικές μεταρρυθμίσεις, υπάρχει και μια σειρά άλλων πρωτοβουλιών που θα συμβάλουν στην υλοποίηση του στόχου της επιδιωκόμενης προσαρμογής:
Κατάργηση των μη παραγωγικών και μη στοχευμένων δαπανών (προβλεπόμενηεξοικονόμηση 1/3% του ΑΕΠ το 2011). Έχει ζητηθεί από τα υπουργεία και τους δημόσιους φορείς να μειώσουν τις δαπάνες τους κατά 5% στη βάση οδηγιών από το Υπουργείο Οικονομικών. Στον τομέα της δημό σιας απασχόλησης θα μειώσουμε περαιτέρω κατά τουλάχιστον 15% τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου (στόχος που παρακολουθείται από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών). Δύο δαπανηρά οριζόντια οικογενειακά επιδόματα θα δοθούν περισσότερο στοχευμένα σε όσους τα έχουν πραγματικά ανάγκη, όπως και το επίδομα θέρμανσης (το οποίο αποτελεί και αιτία φοροδιαφυγής) και το οικογενειακό επίδομα.
Καλύτερη διαχείριση και χρήση της δημόσιας περιουσίας, ειδικότερα αναφορικά με τη συλλογή φορολογικών απαιτήσεων (προβλεπόμενα έσοδα 3/4% του ΑΕΠ το 2011). Έχουν δημιουργηθεί ειδικές ομάδες δράσης για τη συλλογή τελών, προστίμων και ληξιπρόθεσμων οφειλών. Οι διαδικασίες για τη διευθέτηση φορολογικών διαφορών θα επιταχυνθούν, υποστηριζόμενες από το σχέδιο για τη μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης (βλ. παρακάτω) όπως και τη μεταρρύθμιση των δικαστικών διαδικασιών. Επίσης, θα εξοικονομήσουμε πόρους από την ανανέωση τηλεπικοινωνιακών αδειών και μέσω της εκχώρησης δικαιωμάτων για τα αεροδρόμια.
* Οι μεταρρυθμίσεις που είχαν προγραμματιστεί για το 2011 βρίσκονται ήδη σε πορείαυλοποίησης. Ειδικότερα, μέχρι το τέλος του έτους θα καταθέσουμε νομοσχέδιο για τη αλλαγή του ΦΠΑ (αύξηση του μειωμένου και του χαμηλού συντελεστή και διεύρυνση της βάσης, όπως είχε σχεδιαστεί, καθώς και κάποιες άλλες προσαρμογές των συντελεστών ΦΠΑ για ξενοδοχειακές υπηρεσίες και φαρμακευτικά προϊόντα). Θα μειώσουμε τις καθαρές μεταβιβάσεις προς την τοπική αυτοδιοίκηση προκειμένου να εξασφαλίσουμε την εξοικονόμηση πόρων ως αποτέλεσμα της μεταρρύθμισης του Καλλικράτη. Επίσης, θα συνεχίσουμε την εφαρμογή του κανόνα 1 προς 5 αναφορικά με τις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα, ενώ οι μεταφορές προσωπικού μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα θα συνυπολογίζονται στην εφαρμογή αυτού του κανόνα.
9Η κυβέρνηση θα προσδιορίσει τα υπόλοιπα μέτρα που είναι αναγκαία για την επίτευξη του στόχου του ελλείμματος για το 2014 στη μεσοπρόθεσμη έκθεση στρατηγικής για τον προϋπολογισμό τον Μάρτιο.
Οι τρέχουσες εκτιμήσεις υποδεικνύουν την ανάγκη προσδιορισμού σειράς πρόσθετων διαρθρωτικών μέτρων ύψους περίπου 5% του ΑΕΠ που πρέπει να υλοποιηθούν την περίοδο 2012-14. Η έκθεση στρατηγικής θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα προσχέδιο που θα συζητηθεί κατά τη διάρκεια της τρίτης αξιολόγησης και το οποίο θα προσδιορίζει ένα σχέδιο δράσης επί δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος για την υλοποίηση των αναγκαίων δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την περιστολή του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού ελλείμματος (η δημοσίευση της έκθεσης στρατηγικής τον Απρίλιο και το προσχέδιο θα αποτελέσουν διαρθρωτικό ορόσημο για το πρόγραμμα). Τo σχέδιο θα περιλαμβάνει:
* Σχέδια αναδιάρθρωσης για τις μεγάλες ή/ και ζημιογόνες κρατικές επιχειρήσεις. Ο σχεδιασμός είναι να αρχίσει η εφαρμογή αυτών των σχεδίων στο δεύτερο τρίμηνο του 2011.
* Τo κλείσιμο των μη αναγκαίων φορέων του δημόσιου τομέα, όπως για παράδειγμα, λογαριασμών εκτός προϋπολογισμού που έχουν ξεπεράσει τον αρχικό τους σκοπό. Η εφαρμογή του σχεδίου θα αρχίσει το δεύτερο τρίμηνο του 2011.
* Τη φορολογική μεταρρύθμιση για την απλούστευση και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της φορολογικής διοίκησης. Η σχετική νομοθεσία θα τεθεί σε ισχύ μέχρι το τέλος του 2011.
* Μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση. Η λειτουργική αξιολόγηση η οποία θα αποτελέσει πηγή πληροφόρησης για αυτή την πτυχή του σχεδίου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Οι μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2012.
* Τo μισθολόγιο του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων διορθωτικών ενεργειών για το μέγεθος της απασχόλησης μέσω οικονομικά αποδοτικού τρόπου και της απλούστευσης του συστήματος αμοιβών του Δημοσίου. Η εφαρμογή του σχεδίου θα αρχίσει από τα μέσα του 2011.
* Μείωση των στρατιωτικών δαπανών, ιδίως μέσω της συγκράτησης των δαπανών για προμήθειες. Η εφαρμογή του σχεδίου θα αρχίσει με τον προϋπολογισμό του 2012, χωρίς να θίγεται το αξιόμαχο της εθνικής άμυνας.
10Προκειμένου να ενισχυθεί η δημοσιονομική προσαρμογή, η κυβέρνηση εντείνει την προσπάθεια ενίσχυσης των δημοσιονομικών θεσμών:
* Μεταρρυθμίσεις της διοίκησης φορολογικών εσόδων. Η βελτίω ση της φορολογικής διοίκησης και η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών παραμένει απαραίτητη προϋπόθεση για την εμπέδωση ενός αισθήματος δικαιοσύνης στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής. Οι ειδικές ομάδες δράσης έχουν ήδη συσταθεί (επιτυγχάνοντας σχετικό διαρθρωτικό ορόσημο για τα τέλη Σεπτεμβρίου), και έχουν καταρτίσει ένα σχέδιο κατά της φοροδιαφυγής. Πέρα από τα μέτρα για τη συλλογή ληξιπρόθεσμων οφειλών που προαναφέρθηκαν, οι άμεσες προτεραιότητες των θεσμικών παρεμβάσεων περιλαμβάνουν την εφαρμογή του σχεδίου καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, την αντιμετώπιση των εμποδίων στην αποτελεσματική συλλογή φόρων, καθώς και τον σχεδιασμό μεσοπρόθεσμων μεταρρυθμίσεων.
Σχέδιο αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής. Με βάση το έργο των ομάδων δράσης, η κυβέρνηση θα ξεκινήσει το πρόγραμμα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής τον Ιανουάριο του 2011, το οποίο θα περιλαμβάνει και εκστρατεία επικοινωνίας. Τo σχέδιο θα περιλαμβάνει ποσοτικούς δείκτες απόδοσης για την εκπλήρωση των οποίων τα όργανα φορολογικής διοίκησης θα είναι υπόλογα. Πληροφορίες σχετικά με τα επιτεύγματα του προγράμματος θα δημοσιεύονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Άρση εμποδίων για τη μεταρρύθμιση. Η νομοθεσία για την άρση των εμποδίων θα τεθεί σε ισχύ στα τέλη Φεβρουαρίου 2011, και προτείνουμε αυτό να αποτελέσει ένα νέο διαρθρωτικό ορόσημο για το πρόγραμμα. Η νομοθεσία θα: (i) επι ταχύνει τις διοικητικές διαδικασίες επίλυσης φορολογικών διαφορών και τις διαδικασίες δικαστικών προσφυγών, (ii) εξαλείψει τα εμπόδια στην άσκηση των βασικών λειτουργιών της φορολογικής διοίκησης (π.χ. κεντρικοποίηση των διαδικασιών κατάθεσης δηλώσεων και είσπραξης οφειλών, έμμεσες μέθοδοι ελέγχων, καθώς και επεξεργασία των επιστροφών φόρων) και θα (iii) θεσπίζει ένα πιο ευέλικτο σύστημα διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων (συμπεριλαμβανομένης της επιτάχυνσης των διαδικασιών για απολύσεις και τη δίωξη σε περιπτώσεις παράβασης καθήκοντος).
Σχεδιασμός μεσοπρόθεσμων μεταρρυθμίσεων. Ως πρώτο βήμα, η κυβέρνηση θα διευρύνει τον ρόλο της διευθύνουσας επιτροπής για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής προκειμένου να επιβλέπει τις μεσοπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις και θα δημιουργήσει ειδικές ομάδες δράσης για κάθε βασική δράση της μεταρρύθμισης, με στόχο τη διαμόρφωση ενός σχεδίου έως τα τέλη Μαρτίου 2011.
* Μεταρρυθμίσεις στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Η βελτίωση διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών (ΔΔΟ) παραμένει αναγκαία για τη βελτίωση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και την εξάλειψη της σπατάλης. Μητρώα ανάληψης υποχρεώσεων έχουν εισαχθεί σε όλους τους φορείς της γενικής κυβέρνησης τον Νοέμβριο και η κυβέρνηση άρχισε να δημοσιεύει μηνιαίες εκθέσεις σχετικά με τις δαπάνες σε ταμειακή βάση και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορέων της γενικής κυβέρνησης (και στις δύο περιπτώ σεις επιτυγχάνοντας διαρθρωτικά ορόσημα του προγράμματος). Τα επόμενα βήματα στους τρεις πυλώνες του προγράμματός μεταρρυθμίσεών περιλαμβάνουν:
Ενίσχυση του ελέγχου των δαπανών. Θα διορίσουμε οικονομικούς επιθεωρητές σε όλα τα υπουργεία και σε όλους τους μεγάλους δημόσιους φορείς, που θα έχουν την ευθύνη πραγματοποίησης σωστών δημοσιονομικών ελέγχων (μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2011). Προτείνουμε αυτό να αποτελέσει ένα νέο διαρθρωτικό ορόσημο του προγράμματος.
Αύξηση της διαφάνειας. Θα δημοσιεύουμε σε μηνιαία βάση ενοποιημένες εκθέσεις της γενικής κυβέρνησης για τα έσοδα, τις δαπάνες και τις πληρωμές εντός της γενικής κυβέρνησης για κάθε επιμέρους τομέα της (αρχής γενομένης τον Μάρτιο 2011).
Βελτίωση της κατάρτισης του προϋπολογισμού. Με βάση την έκθεση στρατηγικής του Μαρτίου για τον προϋπολογισμό, θα ετοιμάσουμε μία πλήρη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική για την περίοδο 2012-2014 η οποία θα κατατεθεί στο Κοινοβούλιο τον Μάιο. Αυτή η στρατηγική θα περιλαμβάνει στόχους για τα ελλείμματα της γενικής κυβέρνησης και των επιμέρους τομέων της και θα παρέχει εκτιμήσεις για τα σχετικά μέτρα.
11Αναμένουμε την ολοκλήρωση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης το 2011, με την πλήρη υλοποίηση των προβλεπόμενων εξοικονομήσεων. Η Εθνική Αναλογιστική Αρχή θα ολοκληρώσει την αξιολόγηση των επιπτώσεων της συ νταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του 2010 για τα κύρια συνταξιοδοτικά ταμεία μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου και για τα μεγαλύτερα επικουρικά συνταξιοδοτικά ταμεία μέχρι το τέλος του Μαρτίου (και προτείνουμε το διαρθρωτικό ορόσημο του προγράμματος να μετακινηθεί στο τέλος Μαρτίου). Για να διασφαλίσουμε ότι τόσο τα κύρια όσο και τα επικουρικά συνταξιοδοτικά ταμεία είναι βιώσιμα (με την αύξηση της συνολικής συνταξιοδοτικής δαπάνης να περιορίζεται στις 2 1/2 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ για την περίοδο 2009-2060) έχουμε ήδη δεσμευθεί να προσαρμόσουμε τις παραμέτρους του κύριου συνταξιοδοτικού συστήματος εάν χρειαστεί και θα μεταρρυθμίσουμε σε ξεχωριστή βάση τα επικουρικά ταμεία και τα ταμεία πρόνοιας. Οι όποιες αναγκαίες προσαρμογές θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2011 και θα υλοποιηθούν όχι αργότερα από το τέλος του 2011, σε διαβούλευση με τους ειδικούς από το Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΚΤ, όπως προβλέπεται στον Ν. 3863.
12Η χρηματοδότηση του προγράμματος παραμένει εναρμονισμένη με τις ανάγκες μας και υλοποιούμε μέτρα για τη διασφάλιση επιπρόσθετων πόρων. Πραγματοποιήσαμε επιτυχώς μηνιαίες δημοπρασίες για έντοκα γραμμάτια τριών και έξι μηνών με τις αποδόσεις να είναι βελτιωμένες σε σχέση με αυτές που είχαμε πριν από το πρόγραμμα και ανανεωμένο ενδιαφέρον από τους ξένους επενδυτές. Σκοπεύουμε να αυξήσουμε σταδιακά το μέγεθος και τη διάρκεια των εκδόσεων των εντόκων γραμματίων μας, ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς, και να εκδώσουμε ένα ομόλογο που να απευθύνεται στους απόδημους ΄Ελληνες. Επιπρόσθετα, αναπτύσσουμε ένα αναλυτικό σχέδιο για την πώληση κάποιων κρατικών περιουσιακών στοιχείων (αναλύεται παρακάτω). Με αυτούς τους πόρους στοχεύουμε να δημιουργήσουμε σταδιακά ένα ταμειακό υπόλοιπο 10 δισ. ευρώ που θα χρησιμεύσει ως αποθεματικό έκτακτης ανάγκης.
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ
13Τo πρόγραμμα μέχρι σήμερα έχει επιτύχει να διατηρήσει τη σταθερότητα τουχρηματοπιστωτικού τομέα και η προσοχή παραμένει στην πλήρη διασφάλιση της ρευστότηταςκαι φερεγγυότητας του συστήματος. Οι ιδιωτικές τράπεζες είχαν πρόσφατα επιτυχία στην άντληση κεφαλαίων από τις αγορές. Αν και το σύστημα παραμένει υπό πίεση λόγω της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των τρεχουσών ζημιών, τα κεφάλαια των τραπεζών παραμένουν πλήρως επαρκή. Η πρόκληση είναι να βοηθηθούν οι τράπεζες στη μείωση του παθητικού τους κατά τρόπο εύρυθμο και με τέτοιο ρυθμό που δεν θα επιδεινώσει την ύφεση και να διασφαλιστεί ότι οι μηχανισμοί κεφαλαιακής στήριξης είναι πλήρως λειτουργικοί.
14Η Τράπεζα της Ελλάδος θα συνεχίσει να διασφαλίζει τη ρευστότητα του τραπεζικούσυστήματος.
Η νομοθεσία που επιτρέπει μία νέα δόση κρατικά εγγυημένων τραπεζικών ομολόγων ψηφίστηκε στο τέλος του Αυγούστου και οι ελληνικές τράπεζες είναι τώρα σε θέση να χρησιμοποιήσουν, εάν χρειαστεί, αυτά τα επιπλέον χρεόγραφα. Η Τράπεζα της Ελλάδος, σε στενή συνεργασία με την ΕΚΤ, θα συνεχίσει να επιτηρεί στενά τη θέση ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος και είναι έτοιμη να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για τη διατήρηση επαρκούς ρευστότητας του συστήματος.
15Τo ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (ΤΧΣ) είναι διαθέσιμο για να στηρίξει το κεφάλαιο των τραπεζών, όπου κριθεί αναγκαίο. Τo ΤΧΣ θα είναι επαρκώς στελεχωμένο μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου 2011 και για να διευκολυνθεί αυτό θα γίνουν προσαρμογές στους όρους και τις συνθήκες εργασίας. Τo συνολικό ύψος των κεφαλαίων του ΤΧΣ, που ανέρχεται σε 10 δισ. ευρώ, είναι επαρκές για να στηριχθεί η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις, οι τράπεζες δεν αναμένεται να προστρέξουν στο ΤΧΣ στο άμεσο μέλλον. Αναφορικά με τη χρηματοδότηση του ΤΧΣ, έχει ανοιχθεί ένας λογαριασμός στην Τράπεζα της Ελλάδος στον οποίο έχουν ήδη κατατεθεί 1,5 δισ. ευρώ. Μέχρι το τέλος Ιανουαρίου επιπλέον 1 δισ. ευρώ θα μεταφερθεί σε έναν ειδικό κυβερνητικό λογαριασμό που ανοίχτηκε από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οποίο θα είναι διαθέσιμο στο ΤΧΣ εάν το πρόγραμμα αξιολόγησης των τραπεζικών κεφαλαίων υποδείξει ότι οι πόροι αυτοί είναι απαραίτητοι.
16Η Κυβέρνηση έχει εκπονήσει ένα πρόγραμμα για να διασφαλίσει τη σταθερότητα και αποτελεσματικότητα των τραπεζι κών ιδρυμάτων που είναι κάτω από τον έλεγχό της. Η στρατηγική αξιολόγηση και ο οικονομικός έλεγχος αυτών των ιδρυμάτων ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο. Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του προγράμματος, τα σχέδια ριζικής αναδιάρθρωσης των τραπεζών θα οριστικοποιηθούν σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτά τα σχέδια, εκτός των άλλων, θα μετριάσουν τη στρέβλωση του ανταγωνισμού ως αποτέλεσμα της παροχής κρατικής βοήθειας στοχεύοντας στη διατήρηση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας και στην αύξηση της αποτελεσματικότητας.
* Η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος θα αναδιαρθρωθεί ριζικά, ως ένα αυτόνομο ίδρυμα.
Η προτεραιότητά μας για την τράπεζα αυτή είναι να μετατραπεί σε ένα πιο αποτελεσματικό, ευέλικτο και επαρκώς κεφαλαιοποιημένο ίδρυμα με μειωμένη δανειοδότηση προς τους δημόσιους φορείς και ενισχυμένη εταιρική διακυβέρνηση. Παράλληλα, η διοίκηση θα ανακοινώσει δημόσια προσφορά τίτλων μέχρι το τέλος Νοεμβρίου του 2010. Σύμφωνα με τη γνώμη της εποπτεύουσας αρχής και τους κανονισμούς της κεφαλαιαγοράς, θα πραγματοποιηθεί μια εκ νέου αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών της τράπεζας μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2011. Αυτή θα βασίζεται σε μια επιπρόσθετη αξιολόγηση του χαρτοφυλακίου δανείων της τράπεζας από ελεγκτική εταιρεία. Η επανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας θα λάβει χώρα αμέσως μετά. Εάν καταστεί αναγκαίο, το σχέδιο αναδιάρθρωσης θα ενδυναμωθεί έτσι ώστε να διασφαλιστεί η κεφαλαιακή επάρκεια χωρίς να αυξηθεί η ανάγκη για περαιτέρω επανακεφαλαιοποίηση. Η κυβέρνηση σκοπεύει να διατηρήσει αυτή την αύξηση κεφαλαίου δημοσιονομικά ουδέτερη, ενδεχομένως αντλώντας πόρους από τα πλεονάσματα των αποθεματικών του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.
* Τo Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων θα διαχωριστεί. Με νομοθεσία που θα περάσει μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2011 θα διαχωρίζονται οι κύριες δραστηριότητες παρακαταθηκών από τις εμπορικές δραστηριότητες. (Προτείνουμε αυτό να αποτελέσει ένα νέο διαρθρωτικό ορόσημο του προγράμματος.)
* Η κυβέρνηση θα εξετάσει το ενδεχόμενο διάθεσης της άμεσης συμμετοχής της στοΤαχυδρομικό Ταμιευτήριο και της έμμεσης συμμετοχής της στην Τράπεζα Αττικής.
Αυτές οι συμμετοχές θα μπορούσαν να πωληθούν όταν η κυβέρνηση αξιολογήσει τις συνθήκες ως κατάλληλες, λαμβάνοντας επίσης υπόψη της τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας στην επιλογή μελλοντικών αγοραστών.
17Οι αρχές θα παρέχουν στις τράπεζες την απαραίτητη ευελιξία για τις αναγκαίες μειώσεις στο κόστος τους.
Ως το τέλος Φεβρουαρίου 2011, οι αρχές θα καταθέσουν νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες θα κατατάξουν όλους τους εγγεγραμμένους τραπεζικούς υπάλληλους στο ίδιο καθεστώς που ισχύει για τον ιδιωτικό τομέα ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς της τράπεζας. Η ευρύτερη μεταρρύθμιση του συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων (βλέπε παράγραφο 20) αναμένεται να αυξήσει την ευελιξία στον καθορισμό των μισθών και των συνθηκών εργασίας και στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
18Η εποπτεία του τραπεζικού και ασφαλιστικού τομέα ενδυναμώνεται.
Η προληπτική εποπτεία είχε καλές επιδόσεις από την έναρξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, και συντέλεσε στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ελλάδα. Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει κάνει προετοιμασίες για την ομαλή ανάληψη των εποπτικών καθηκόντων για τον ασφαλιστικό τομέα από 1ης Δεκεμβρίου 2010. Επίσης έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία πρόσληψης επιπλέον εποπτικού προσωπικού προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης στελέχωση μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Εν τω μεταξύ η Τράπεζα της Ελλάδος συγκάλεσε τα Εποπτικά Κολέγια για τις τέσσερις μεγαλύτερες εγχώριες τράπεζες τον Οκτώβριο του 2010. Η γνώση των κινδύνων και της ρευστότητας των εμπλεκόμενων τραπεζών καθώς και των υποκαταστημάτων ή θυγατρικών τους έχει βελτιωθεί, ενώ συνεχίζονται οι συζητήσεις για την ανταλλαγή εμπιστευτικών τραπεζικών πληροφοριών.
ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
19Η διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας και η επανεκκίνηση της ανάπτυξηςπαραμένουν βασικοί στόχοι της στρατηγικής του προγράμματος και για τον σκοπό αυτόπροωθείται το επόμενο στάδιο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Πρόσφατα, έχουμε υιοθετήσει με επιτυχία κάποιες μεταρρυθμίσεις, με εξέχουσα την απελευθέρωση του κλάδου των οδικών μεταφορών. Παρ΄ όλα αυτά, απομένει να γίνουν σημαντικά βήματα κυρίως με στόχο την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, την άρση των περιορισμών και την προώθηση των αρχών της ελεύθερης αγοράς, τη δημιουργία ενός ελκυστικού περιβάλλοντος για επενδύσεις, τη βελτίωση της ικανότητας πώλησης αγαθών και υπηρεσιών στο εξωτερικό και τη δημιουργία πλούτου για τους πολίτες της Ελλάδας. Για τον σκοπό αυτό η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να υιοθετήσει μια πιο ευέλικτη διαδικασία για τη διαμόρφωση μισθών, να διασφαλίσει την εύκολη πρόσβαση στις αγορές, να προωθήσει τον ανταγωνισμό σε επίπεδο τιμών και να διευκολύνει τις επενδύσεις.
20Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας οδεύουν προς την ολοκλήρωσή τους.
Η κυβέρνηση θα οριστικοποιήσει και θα υιοθετήσει νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση του συστήματος διαιτησίας, συγκεκριμένα με την εισαγωγή συμμετρικής πρόσβασης σε υπηρεσίες διαιτησίας και τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της επιτροπής διαιτησίας (ΟΜΕΔ). Ταυτόχρονα, έχει ετοιμαστεί προσχέδιο νόμου για τη μεταρρύθμιση του συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων, το οποίο περιλαμβάνει την κατάργηση της αυτόματης επέκτασης των κλαδικών συμφωνιών σε αυτούς που δεν συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις, και διασφαλίζει ότι οι συμφωνίες σε επιχειρησιακό επίπεδο υπερισχύουν των συμφωνιών σε κλαδικό επίπεδο, χωρίς περιττούς περιορισμούς. Η κατάθεση αυτού του νομοσχεδίου στο Κοινοβούλιο, με χρονικό στόχο το τέλος του 2010, αποτελεί ένα νέο διαρθρωτικό ορόσημο για το πρόγραμμα. Με την υλοποίηση αυτών των αλλαγών, αναμένουμε τη μεγαλύτερη ευθυγράμμιση των μισθών με την παραγωγικότητα της κάθε επιχείρησης, ενισχύοντας μελλοντικά την ανταγωνιστικότητα.
21Η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων και του ευρύτερου τομέα των υπηρεσιών θα ολοκληρωθεί σύντομα. Η κυβέρνηση θα ετοιμάσει νομοθεσία, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που θα άρει τα εμπόδια ανταγωνισμού, στην επιχειρηματικότητα και στο εμπόριο των κλειστών επαγγελμάτων και σύμφωνα με την οδηγία υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η νομοθεσία, η οποία θα υιοθετηθεί έως το τέλος Φεβρουαρίου 2011, θα επικεντρώνεται στα επαγγέλματα με υψηλό οικονομικό αντίκτυπο (συμπεριλαμβανομένων των δικηγόρων, των συμβολαιογράφων, των μηχανικών, των αρχιτεκτόνων, των ορκωτών λογιστών, των φαρμακοποιών και άλλων υπηρεσιών με υψηλό οικονομικό αντίκτυπο ανάλογα με την περίσταση). Για άλλα επαγγέλματα, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε άρση των περιττών περιορισμών σύμφωνα με τις ορθές νομικές πρακτικές. Για να καθοριστεί αν συντρέχουν λόγοι αναγκαιότητας (για το άνοιγμα ενός επαγγέλματος), θα λαμβάνονται υπόψη οικονομικοί λόγοι και θα επιζητείται η συμφωνία της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Απώτατος στόχος της μεταρρύθμισης είναι η επίτευξη των βέλτιστων πρακτικών της ΕΕ.
22Η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στην υλοποίηση δράσεων που θα ενισχύσουν τηδυναμική ανάπτυξης σε βασικές βιομηχανίες:
* Τουρισμός και λιανεμπόριο. Η κυβέρνηση έχει αναθέσει εκθέσεις, που θα παραδοθούν στο τέλος του έτους, οι οποίες θα αναλύουν τη δυνητική συνεισφορά μεταρρυθμίσεων στους τομείς του τουρισμού και του λιανεμπορίου, στην ανάπτυξη και την αύξηση της απασχόλησης καθώς και στον αποπληθωρισμό (στον βαθμό που μπορούν να αντιμετωπιστούν οι λόγοι οι οποίοι συμβάλλουν στα μεγάλα περιθώρια κέρδους). Η κυβέρνηση είναι έτοιμη να λάβει μέτρα με βάση τις συστάσεις των εκθέσεων αυτών.
* Ιδιωτικοποίηση κρατικής περιουσίας. Η κυβέρνηση έχει ετοιμάσει ένα προσχέδιο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων για την πώληση δημόσιας περιουσίας και επιχειρήσεων. Τo σχέδιο, το οποίο θα υιοθετηθεί έως το τέλος του χρόνου, καθορίζει έναν αριθμό κρατικών περιουσιακών στοιχείων προς μερική ή ολική ιδιωτικοποίηση, συμπεριλαμβανομένων κρατικών ακινήτων, με στόχο τη συγκέντρωση τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ στα επόμενα τρία χρόνια, εκ των οποίων τουλάχιστον το 1 δισ. ευρώ το 2011. Μια πλήρης απογραφή της κρατικής περιουσίας θα ολοκληρωθεί έως τα μέσα του 2011 και θα εκτιμηθεί η προοπτική υψηλότερων μεσοπρόθεσμων στόχων. Η Ειδική Γραμματεία Αποκρατικοποιήσεων του Υπουργείου Οικονομικών θα καθοδηγηθεί ως προς τη χρήση διάφορων μεθόδων ανάλογα με το είδος του περιουσιακού στοιχείου προς αποκρατικοποίηση, συμπεριλαμβανομένων απευθείας πωλήσεων, δημοπρασιών και συμφωνιών παραχώρησης.
23Η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με στόχο την ενίσχυση της δυναμικής για επενδύσεις στην Ελλάδα. Αναμένουμε οι μεταρρυθμίσεις αυτές να έχουν ολοκληρωθεί στις αρχές του 2011. Τoν Νοέμβριο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε το επενδυτικό νομοσχέδιο για το fast-track, το οποίο αναμένουμε να είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την επιτάχυνση των διαδικασιών για μεγάλα έργα και ειδικά για ΑΞΕ. Για την υποστήριξη των επενδύσεων γενικότερα, τροποποιούμε τη νομοθεσία με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης της φυσικής εγκατάστασης των επιχειρήσεων (πιο συγκεκριμένα, θέτοντας δεσμευτικές προθεσμίες και ορίζοντας ξεκάθαρα κριτήρια για τις αιτήσεις). Η κυβέρνηση προχωράει επίσης σε δράσεις για την άρση των βασικών νομικών και τεχνικών εμποδίων για την πλήρη λειτουργία των «υπηρεσιών μιας στάσης» έως το τέλος Μαρτίου 2011, συμπεριλαμβανομένων της προσαρμογής των πληροφοριακών συστημάτων και της διασφάλισης της συμβατότητας της νομοθεσίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Τέλος, με στόχο την προώθηση του ανταγωνισμού στις αγορές και την αποφυγή μελλοντικών εμποδίων εισόδου, η κυβέρνηση θα καταθέσει έως το τέλος του έτους νομοσχέδιο που θα στοχεύει στην ενδυνάμωση της ανεξαρτησίας και αποτελεσματικότητας της Αρχής Ανταγωνισμού.
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=3&artId=373570&dt=17/12/2010
No comments:
Post a Comment