Το φυσικό αέριο της Βόρειας Αφρικής (Λιβύη - Αίγυπτος) και της Ανατολικής Μεσογείου (ΑΟΖ Κύπρου - Ισραήλ) προσφέρει τις περισσότερες προοπτικές για την Ευρώπη, προκειμένου να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο.
Την άποψη αυτήν εκφράζει έκθεση του Τμήματος Ερευνών της Γερουσίας των ΗΠΑ (Congressional Research Service). Το ενδιαφέρον στην έκθεση είναι ότι επιβεβαιώνει την πλήρη στροφή της αμερικανικής πολιτικής σε ό,τι αφορά τον εφοδιασμό της Ευρώπης με φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν και την εγκατάλειψη της υποστήριξης αγωγών όπως ο Nabucco.
Η στροφή που άρχισε να διαφαίνεται εδώ και περίπου έναν χρόνο, σύμφωνα με όσα περιλαμβάνει η έκθεση, είναι αποτέλεσμα διαπιστώσεων όπως:
· Είναι αδύνατη η πλήρης αποδέσμευση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
· Αρκετά μεγάλα κράτη έχουν συνδέσει τα συμφέροντά τους με κοινά σχέδια με τη Ρωσία (Nord Stream, South Stream κ.λπ.), ενώ δείχνουν να μην τους ενοχλεί η εξάρτηση αυτή.
· Η Ε.Ε. είναι ιδιαίτερα δύσκαμπτη στη λήψη και κυρίως στην εφαρμογή αποφάσεων που αφορούν τα θέματα εφοδιασμού.
· Οι πρόσφατες πολιτικές αλλαγές σε Λιβύη και Αίγυπτο θα επηρεάσουν άμεσα τη διαχείριση της παραγωγής φυσικού αερίου και θα δώσουν ώθηση στην περαιτέρω εκμετάλλευση κοιτασμάτων.
Οι πρόσφατες ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο (Κύπρος, Ισραήλ) δημιουργούν θετικότατες προοπτικές για μεγαλύτερη αύξηση των αποθεμάτων.
Έτσι στα συμπεράσματα της έκθεσης τονίζεται ότι όντως υπάρχουν πολλές εναλλακτικές για την υποκατάσταση του ρωσικού αερίου, μία από τις οποίες θα μπορούσε να επιλέξει η Ευρώπη.
Ωστόσο, παρατηρεί ότι είναι δύσκολο, αν όχι ανέφικτο, για την Ευρώπη να υποκαταστήσει όλες τις εισαγωγές ρωσικού αερίου. Ταυτόχρονα, υπάρχει εφησυχασμός από την πλευρά ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών και εταιρειών αναφορικά με το σημερινό στάτους στον εφοδιασμό.
Ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες φυσικού αερίου έχουν τεράστια οικονομικά συμφέροντα στη διατήρηση του εφοδιασμού με ρωσικό αέριο και δεν βλέπουν να υπάρχει κάποιο πρόβλημα από την εξάρτηση από μία και μοναδική χώρα.
Στο σημείο αυτό, η έκθεση σημειώνει ότι η Ρωσία όχι μόνο διατηρεί την πρώτη θέση παγκοσμίως στις εξαγωγές φυσικού αερίου, αλλά ελέγχει και την πλέον αξιόλογη υποδομή (αγωγοί) που συνδέει την παραγωγή της με την Ευρώπη, τη στιγμή όπου οι εναλλακτικές πηγές παραμένουν περιορισμένες.
Σε ό,τι αφορά το αέριο της Κασπίας (σε πρώτη φάση Αζερμπαϊτζάν και σε δεύτερη Τουρκμενιστάν), το οποίο η διπλωματία των ΗΠΑ μέχρι πρόσφατα εμφάνιζε ως το μοναδικό που θα απάλλασσε την Ευρώπη από τη Ρωσία, η έκθεση του Τμήματος Ερευνών της Γερουσίας αναφέρει τα εξής:
«Η κατασκευή του αγωγού Nabucco, η οποία αποτελούσε στόχο πολλών κυβερνήσεων των ΗΠΑ, αλλά και της Ε.Ε., απέχει πολύ από το να προσφέρει αξιόλογες ποσότητες που θα αντισταθμίσουν τις ρωσικές εξαγωγές.
Πρόσφατες τοποθετήσεις του πρέσβη Μόρνινγκσταρ (αρμόδιου για θέματα Κασπίας) αναφέρουν ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα αποδεχτεί τον όποιο βιώσιμο αγωγό και δείχνουν το μειούμενο ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τον αγωγό Nabucco.
Επιπλέον, με δεδομένο το αυξανόμενο ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τα θέματα της κλιματικής αλλαγής, πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι εφόσον το αέριο της Κασπίας «ταξιδέψει» ανατολικά προς την Κίνα θα βοηθήσει τη χώρα αυτή να μειώσει την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα, περιορίζοντας τη χρήση του άνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή».
Β. Αφρική - Αν. Μεσόγειος
Με τα δεδομένα αυτά, η έκθεση δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε δύο περιοχές, που θα μπορούσαν να προσφέρουν τις επιπλέον ποσότητες αερίου που θα χρειαστεί η Ευρώπη, απλώς για να μην αυξήσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία και όχι για να την περιορίσει.
Στη Βόρεια Αφρική τις πηγές εντοπίζει στην Αίγυπτο και στη Λιβύη. Τις πρόσφατες αλλαγές στη διακυβέρνηση των δύο χωρών τις θεωρεί παράγοντα κλειδί για την ανάπτυξη του κλάδου στις δύο χώρες.
Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, «ο τύπος και ο χαρακτήρας των νέων κυβερνήσεων θα έχουν άμεσες επιπτώσεις στην ανάπτυξη του φυσικού αερίου σε κάθε μία χώρα, καθώς ο τομέας της ενέργειας θα είναι αυτός που θα προσφέρει τους πόρους για γρήγορη ανάπτυξη. Και οι δύο χώρες διαθέτουν τεράστια αποθέματα, αλλά ιστορικά και πολιτικά προβλήματα περιόρισαν την ανάπτυξη αυτών των πόρων».
«Η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ μπορούν να βοηθήσουν τις δύο χώρες στην αναμόρφωση των ρυθμιστικών τους πλαισίων για την ανάπτυξη του τομέα του φυσικού αερίου», συνεχίζει η έκθεση, «ιδίως όταν ευρωπαϊκές και αμερικανικές εταιρείες είναι πρόθυμες για περαιτέρω ανάπτυξη της υποδομής τους στην παραγωγή και μεταφορά φυσικού αερίου.
Εφόσον οι προσπάθειες των ΗΠΑ και της Ε.Ε. επικεντρωθούν πλέον στη ΜΕΝΑ (Μέση Ανατολή - Βόρεια Αφρική), και ειδικά σε Αίγυπτο και Λιβύη, ως εναλλακτική πηγή για την υποκατάσταση ρωσικού αερίου, οι νέες ποσότητες θα μπορούν να φτάσουν στην Ευρώπη σε μικρό χρονικό διάστημα».
Τέλος, αναφορικά με την Ανατολική Μεσόγειο, η έκθεση σημειώνει ότι οι νέες ανακαλύψεις στις ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ αποτελούν για την Ευρώπη μία δυνητική νέα πηγή εφοδιασμού με φυσικό αέριο. Ωστόσο, ούτε το Ισραήλ, ούτε και η Κύπρος έχουν πείρα στην ανάπτυξη έργων μεγάλης κλίμακας στο φυσικό αέριο. Έτσι και οι δύο χώρες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την πείρα των ΗΠΑ και των άλλων ευρωπαϊκών κρατών για την ανάπτυξή τους.
Οι πρόσφατες εξελίξεις και η Ελλάδα
Η αλλαγή στόχευσης, χωρίς να διακηρύσσεται επισήμως, γίνεται εμφανής και στην πολιτική της παρούσας κυβέρνησης, ιδίως μετά την απόρριψη από την κοινοπραξία του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ ΙΙ, του ελληνοϊταλικού αγωγού (ITGI), ενός από τους αγωγούς του Νότιου Διαδρόμου ΦΑ (Κασπία - Ευρώπη μέσω Τουρκίας).
Με δηλώσεις και παρουσιάσεις σε διεθνή φόρα, ο επικεφαλής της ΔΕΠΑ Χάρης Σαχίνης προβάλλει περισσότερο τον ελληνοϊταλικό αγωγό ως υποδομή που θα διασφαλίσει τον εφοδιασμό της ΝΑ. Ευρώπης με αέριο Β. Αφρικής (μέσω Ιταλίας), παρά τη μεταφορά αερίου της Κασπίας (Σαχ Ντενίζ ΙΙ).
Επίσης, προβάλλεται η δυνατότητα μεταφοράς του φυσικού αερίου της Κύπρου και του Ισραήλ στις ευρωπαϊκές αγορές, μέσω της Ελλάδας, είτε με την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού, είτε με τη μορφή υγροποιημένου και με την αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών υποδοχής και αποθήκευσης (τερματικός Ρεβυθούσας).
http://www.euro2day.gr/news/economy/124/articles/688072/Article.aspx
No comments:
Post a Comment