Τα σημεία των επερχόμενων δεινών

Toυ Πασχου Mανδραβελη

Πριν ακριβώς από ένα χρόνο στη Βουλή (την οποία προσέχουμε μόνο όταν τα κανάλια μάς πουν «ένταση προκλήθηκε χθες στη Βουλή»), ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κώστας Σημίτης απηύθυνε μια δραματική προειδοποίηση: «Aποτελεί κοινό μυστικό στους κύκλους της Eυρωπαϊκής Eπιτροπής ότι η Eλλάδα δεν προσαρμόζεται στις επιταγές της ONE και ότι επίσης οι όποιες νουθεσίες και επιτηρήσεις δεν αρκούν. Θεωρούν ότι η τωρινή πολιτική ηγεσία της χώρας που στηρίχτηκε στην E.E. σε όλες τις σημαντικές επιδιώξεις της, την απογραφή, την αναθεώρηση του AEΠ, τη γρήγορη έξοδο από την επιτήρηση, εκμεταλλεύτηκε αυτήν τη συμπαράσταση για να μην τηρήσει τις δεσμεύσεις. Aπλώς, τους κορόιδεψε. H Eλλάδα, πιστεύουν ότι, καλό θα ήταν να αναγκαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Nομισματικό Tαμείο για δανεισμό, ώστε η παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας να είναι αρμοδιότητά του και όχι φροντίδα της Eπιτροπής» (18.12.2008).

Tην προειδοποίηση αυτή δημοσίευσε μόνο μια εφημερίδα, ενώ τα κανάλια ασχολήθηκαν για αρκετή ώρα με το γεγονός ότι ο κ. Σημίτης δεν ανέφερε στην ομιλία του ούτε μία φορά το όνομα... ΠΑΣΟΚ. Ως πολιτικό θέμα καταγράφτηκε η ψυχρή σχέση του πρώην πρωθυπουργού με το κόμμα του, το τι δεν είπε και όχι το τι είπε.

O πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργος Αλογοσκούφης απάντησε στη Βουλή ότι «δυστυχώς, ακόμη και ο πρώην πρωθυπουργός, ο κύριος Σημίτης, έφθασε χθες να κινδυνολογεί για δήθεν προσφυγή της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επικαλούμενος “κύκλους” της Ευρωπαϊκής Ενωσης» (19.12.2008). Με τη σειρά του, ο υφυπουργός Οικονομίας Γιάννης Παπαθανασίου επεσήμανε ότι «το τελευταίο που χρειαζόμαστε είναι ένα κλίμα συντέλειας και πανικού, ένα κλίμα υπερβολής που μεγεθύνει τις πραγματικές διαστάσεις της κρίσης και πολλαπλασιάζει τις επιπτώσεις της» (19.12.2008).

Το κλίμα συντέλειας και πανικού, που φοβήθηκε ο κ. Παπαθανασίου, δεν δημιουργήθηκε. Για την ακρίβεια ουδείς ασχολήθηκε με την προειδοποίηση του κ. Σημίτη. Ακόμη και όταν η ομιλία του δημοσιεύτηκε υπό τύπον άρθρου στην «Καθημερινή της Κυριακής» (21.12.2008) δεν προξένησε καμία εντύπωση. Δεν συζητήθηκε το θέμα, δεν γράφτηκαν αναλύσεις, δεν κραύγασε κανείς.

Ελάχιστοι θυμούνται τις πολλές προειδοποιήσεις για τον εκτροχιασμό των δημόσιων δαπανών, για τη συσσώρευση χρεών. Υπήρχαν και άλλες φωνές που προειδοποιούσαν για τον εκτροχιασμό της οικονομίας· ο κ. Στέφανος Μάνος, για παράδειγμα, έχει γράψει πολλάκις σ’ αυτήν εδώ την εφημερίδα. «Από την έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, πρόσεξα ορισμένα πράγματα. Το δημόσιο χρέος στις 31.12.2003 ήταν 168 δισεκατομμύρια ευρώ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 31.12.2007, έφθασε τα 216 δισ. ευρώ. Σε τέσσερα χρόνια προστέθηκαν χρέη 48 δισ. ευρώ. Τι είναι 48 δισεκατομμύρια ευρώ; Το 2007, το κράτος εισέπραξε από άμεσους και έμμεσους φόρους 48 δισεκατομμύρια ευρώ. Η αύξηση του δημόσιου χρέους τα τελευταία 4 χρόνια είναι ίση με το σύνολο των φορολογικών εσόδων του 2007» («Καθημερινή» 26.4.2008).

Αυτές οι προειδοποιήσεις, όμως, είτε απαξιώνονταν με το πρόσημο του «νεοφιλελεύθερου» είτε θεωρούνταν υπερβολικός αντιπολιτευτικός οίστρος είτε πνίγονταν στο διάχυτο πολιτικό κουτσομπολιό. Τα «παράθυρα» -τα οποία στη χώρα με τη μικρότερη αναγνωσιμότητα εφημερίδων έγιναν κύριο μέσο πληροφόρησης- ασχολήθηκαν μόνο με τις παρασκηνιακές κινήσεις, την πιθανολόγηση του ανασχηματισμού και τα μισόλογα για τις πρόωρες εκλογές.

Η χώρα έχει πολλά προβλήματα, με βασικότερο όλων ότι δεν τα συζητά. Στην «πιο πολιτικοποιημένη χώρα του κόσμου» πολιτική θεωρείται είτε η αναπαραγωγή αριστερογενών στερεοτύπων (οι κακές εταιρείες αξιολόγησης και ο χείριστος καπιταλισμός) είτε τα απόβλητα της πολιτικής διαδικασίας, δηλαδή το πολιτικό κουτσομπολιό (ποιος είπε τι σε ποιον και τι σηματοδοτεί για το πολιτικό του μέλλον). Ετσι, σιγά σιγά τα προβλήματα φουντώνουν. Και όταν σκάσουν πάλι δεν εμβαθύνουμε στις αιτίες τους, αλλά κλαίμε για τα συμπτώματά τους. Δημιουργείται ένας απερίγραπτος θόρυβος που έχει περισσότερο στόχο την κατανομή ευθυνών παρά τη νηφάλια προσέγγιση στο πρόβλημα και τις πιθανές λύσεις του. Ετσι, τελικώς κουφοί, βρισκόμαστε στην πόρτα του ΔΝΤ, όπως τα σημεία των καιρών έδειχναν...

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_20/12/2009_384274