5.4.13

Mersch (ΕΚΤ): Με συμμετοχή των πιστωτών και χρήση των κεφαλαίων του «κοινού ταμείου» οι μελλοντικές διασώσεις των τραπεζών

Τον τρόπο λειτουργίας του μηχανισμού εποπτείας των τραπεζών και τους πόρους οι οποίοι θα στηρίζουν τις διασώσεις των τραπεζών της ευρωζώνης σκιαγράφησε το μέλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Yves Mersch, σε ομιλία του στο Βερολίνο.
Ο Yves Mersch περιέγραψε τους τρεις στόχους της ίδρυσης της Τραπεζικής Ένωσης στην ΕΕ:
α) αποδέσμευση των κυβερνήσεων από τα προβλήματα των τραπεζών,
β) να αποφευχθεί η μεροληψία στην εποπτεία των τραπεζών από τις αρχές των χωρών, και
γ) να αποκατασταθεί η εύρυθμη λειτουργία της νομισματικής πολιτικής.

Το βασικό δίδαγμα από την κρίση είναι να δημιουργηθούν οι μηχανισμοί εκείνοι που θα σταματούν την εξάπλωση των προβλημάτων από τον τραπεζικό κλάδο σε δημοσιονομικό επίπεδο. Τα σχέδια διάσωσης που αποφασίστηκαν μέχρι τώρα, αύξησαν το κόστος δανεισμού για τις κυβερνήσεις, υπονομεύοντας τις προσπάθειες για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας.
Επιπλέον, οι αυξανόμενες πιέσεις στη χρηματοδότηση έχουν οδηγήσει σε κατακερματισμό του τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης. Το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών και των κυβερνήσεων έχει αυξηθεί σημαντικά, ιδιαίτερα στις περιφερειακές οικονομίες. Οι χώρες που χάνουν την εμπιστοσύνη της αγοράς εξαρτώνται από εγχώριες πηγές χρηματοδότησης, είναι πιο επιρρεπείς σε εκροές κεφαλαίων και λιγότερο δεκτικές στις αποφάσεις της νομισματικής πολιτικής. Οι αποκλίσεις αυτές οδηγούν σε διαφορές τις συνθήκες δανεισμού μεταξύ των χωρών, οι οποίες μεταφέρονται στην πραγματική οικονομία, με αποτέλεσμα την αναποτελεσματική κατανομή της χρηματοδότησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ.
Η δημιουργία μιας Τραπεζικής Ένωσης θα βοηθήσει να σπάσει αυτή η αρνητική αλληλεπίδραση μεταξύ κυβερνήσεων και τραπεζών.
Μια ενιαία εποπτική αρχή με ένα πραγματικά ευρωπαϊκό προσανατολισμό θα μπορούσε να ξαναχτίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Ένας κεντρικός επόπτης δεν θα επιτρέπει στις τράπεζες να κρύψουν τα προβληματικά περιουσιακά τους στοιχεία.
Με έναν ενιαίο μηχανισμό επίλυσης - απαραίτητο συμπλήρωμα του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού - θα μπορούσε να αποφευχθεί η αύξηση του κόστους χρηματοδότησης εν μέσω του κινδύνου των διασώσεων των τραπεζών από τις κυβερνήσεις. Ως εκ τούτου, ο ιδιωτικός τομέας θα αναλάβει το κόστος και όχι ο φορολογούμενος.
Η μετατόπιση της εποπτείας από τα κράτη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο οποίο ασκούνται υπερεθνικά συμφέροντα, θα εξαλείψει επίσης τη σχετική ανοχή των κρατικών αρχών. Στο παρελθόν οι επόπτες ήταν συχνά επιεικείς προς τους τραπεζικούς «εθνικούς πρωταθλητές».
Από τη σκοπιά της νομισματικής πολιτικής, η Τραπεζική Ένωση μπορεί να απαλλάξει τη νομισματική πολιτική από ορισμένα καθήκοντα που ανέλαβε κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης.

Οι λόγοι και τα οφέλη της ανάθεσης του ρόλου του Επόπτη στην ΕΚΤ

Όλοι οι παραπάνω λόγοι ήταν οι κινητήριες δυνάμεις πίσω από τη δημιουργία της SSM. Για ποιο λόγο όμως το ρόλο του Επόπτη πρέπει να αναλάβει η ΕΚΤ;
Πρώτα απ 'όλα για νομικούς λόγους. Δεδομένης της ανάγκης να καθοριστεί ο μηχανισμός άμεσα, μια αλλαγή της συνθήκης, η οποία θα διαρκέσει αρκετά χρόνια, δεν θα ήταν πραγματικά σωστή επιλογή.
Το άρθρο 127 (6) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει ότι το Συμβούλιο με ομόφωνη απόφαση μπορεί να «αναθέσει ειδικά καθήκοντα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχετικά με τις πολιτικές που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων».
Δεύτερον, για πρακτικούς λόγους. Με τα χρόνια, η ΕΚΤ έχει δημιουργήσει μια μοναδική εμπειρία στην ανάλυση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των αγορών. Με άλλα λόγια, η ΕΚΤ έχει τα μέσα και, σε συνδυασμό με τις εθνικές αρχές, την  τεχνική ικανότητα για την εκτέλεση αυτού του πολύπλοκου έργου.

Πως θα λειτουργήσει ο SSM
Μία από τις προϋποθέσεις για την επιτυχία του SSM είναι ότι εξασφαλίζει μια πραγματικά ευρωπαϊκή προοπτική. Η εξάλειψη των «ευνοϊκών μεταχειρίσεων» για μεγάλες τράπεζες των κρατών θα είναι καθοριστική.
Η εφαρμογή της ευρωπαϊκής διάστασης εξαρτάται από πολλά στοιχεία. Το πρώτο είναι η κατάλληλη οριοθέτηση των δικαιοδοσιών. Η ίδρυση του SSM θα φέρει όλες τις τράπεζες που είναι εγκατεστημένες στη ζώνη του ευρώ, καθώς και τα πιστωτικά ιδρύματα εγκατεστημένα σε εκείνα τα κράτη μέλη τα οποία έχουν συνάψει στενή συνεργασία με την ΕΚΤ, υπό την εποπτεία της ΕΚΤ.
Η ευθύνη λήψης αποφάσεων για τη συνολική λειτουργία του συστήματος θα βρίσκεται στην ΕΚΤ. Αποτελεσματική λειτουργικότητα της, ωστόσο, θα εξαρτηθεί από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, η συνεργασία των οποίων είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της. Ακόμη και στην περίπτωση των τραπεζών που θα εποπτεύονται άμεσα από την ΕΚΤ, οι εμπειρογνώμονες από τις εθνικές αρχές θα πρέπει να συμμετέχουν σε επιτόπιες επιθεωρήσεις.
Από θεσμική άποψη, ο μηχανισμός SSM παρέχει συγκεκριμένες εγγυήσεις ενάντια σε κάθε σύγκρουση συμφερόντων με την καθιέρωση της αρχής του διαχωρισμού της νομισματικής πολιτικής από την εποπτική λειτουργία. Αυτό αντανακλάται στο σημαντικό ρόλο που δίνεται στο Εποπτικό Συμβούλιο έναντι των πρωτοβουλιών του Διοικητικού Συμβουλίου. Επιπλέον, οι συζητήσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα θέματα εποπτείας θα πρέπει να διαχωριστούν αυστηρά, με χωριστές ημερήσιες διατάξεις και συναντήσεις. Η προβλεπόμενη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τις εποπτικές αρχές θα πρέπει να μετριάσουν τον κίνδυνο της ανοχής των εποπτικών αρχών.

Ενιαίος μηχανισμός επίλυσης

Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο SSM πρέπει να συμπληρωθεί με ένα ενιαίο μηχανισμό, τον SRP, για την αντιμετώπιση των μη βιώσιμων τραπεζών. Είναι ζωτικής σημασίας το πλαίσιο SRM να είναι σε θέση να λειτουργεί ταυτόχρονα με τον SSM. Αν όχι, υπάρχει κίνδυνος για την ενθάρρυνση της ανοχής των εποπτικών αρχών.
Ο SRP θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι τράπεζες δεν σώζονται σε βάρος των φορολογουμένων. Η εποχή κατά την οποία η ιδιωτικοποίηση των κερδών και κοινωνικοποίηση των ζημιών πρέπει να ανήκουν στο παρελθόν. Σε μια οικονομία της αγοράς, τα ιδρύματα δεν μπορούν να προστατευθούν.
Το πλαίσιο για την ίδρυση του SRP δεν έχει ακόμη οριστεί και μια πρόταση από την Επιτροπή αναμένεται να υποβληθεί εντός του τρέχοντος έτους.  Όσον αφορά την έκταση των αρμοδιοτήτων, η ΕΥΚ πρέπει κατ 'αρχήν να έχει τη δύναμη και την εξουσία σε όλες τις τράπεζες στο πλαίσιο του SSM.
Η χρηματοδότηση είναι ένα από τα πιο κρίσιμες πτυχές του μηχανισμού. Για να είναι αξιόπιστο, το νέο πλαίσιο θα πρέπει να έχει επαρκείς οικονομικούς πόρους. Δεν μιλώ για διασώσεις με τα χρήματα των φορολογουμένων, και όχι στην ελαχιστοποίηση των δαπανών του δημοσίου χρήματος.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου, πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή οι ακόλουθοι μηχανισμοί.
-Διαγραφή των κεφαλαιακών μέσων και συμμετοχή στη διάσωση των πιστωτών
-Εάν οι πόροι του Ευρωπαϊκού Ταμείου δεν είναι αρκετοί, τα κεφάλαια θα μπορούσαν να αντληθούν από την ΕΕ, μέσω του μηχανισμού εισφορών των τραπεζών.
Ωστόσο, οποιαδήποτε δημοσιονομική στήριξη προς τον SRP πρέπει να είναι με τη μορφή πιστώσεων προς τον Ευρωπαϊκό Ταμείο και  πρέπει να επιστραφεί εκ των υστέρων. Για το σκοπό αυτό, το Ευρωπαϊκό Ταμείο θα πρέπει να έχει την εξουσία να επιβάλλει πρόσθετες εισφορές στις τράπεζες υπό τη δικαιοδοσία του SRP. Σ’ αυτό θα πρέπει να εξασφαλίζεται ότι ο μηχανισμός είναι φορολογικά ουδέτερος μεσοπρόθεσμα, καταλήγει ο Mersch.

bankingnews

No comments: