CDOs - τι είναι τούτα;

Κάπου πέτυχα αυτές τις πολύ επεξηγηματικές εικόνες περί subprime και νομίζω ότι αξίζουν μια δημοσίευσης.
Αξίζουν περισσότερο από όλα γιατί πρόκειται για πράγματα που ίσως φαίνονται ακατανόητα στους περισσότερους αλλά από την άλλη είναι ενδεικτικά του που έχουν φτάσει τα πράγματα και πως σκέφτονται οι διάφοροι "δημιουργοί χρηματο-οικονομικών προϊόντων". Μιλάμε για χαοτικές καταστάσεις.

Πάμε να τα δούμε, συγχωρέστε μου την μεγάλη ή μικρή μετάφραση.

Η δημιουργία ενός δανείου CDO (collateral debt obligation - δομημένο χρεωστικό ομολόγο)
H τεχνολογία ενός δομημένου χρεωστικού ομολόγου ήταν γνωστή από τη δεκαετία του '80, αλλά μόλις πρόσφατα εφαρμόστηκε σε δανειακά προϊόντα στεγαστικής πίστης. Σχεδιάστηκε ώστε να προσφέρει στους επενδυτές μεγαλύτερη διαφοροποίηση κινδύνου, που συνεπάγεται ο δανεισμός στεγαστικής πίστης. Τέτοια προϊόντα μεγενθύνουν ή/και συγκεντρώνουν τον κίνδυνο, ας δούμε πως δημιουργούνται:

[στα αριστερά κάθε εικόνας υπάρχει ιεραρχημένα η πιστοληπτική ικανότητα/κατηγοριοποίηση του κάθε δανείου σύμφωνα με τον διεθνή οίκο Fitch - AAA: ρίσκο μη αποπληρωμής σε ένα χρόνο:0.061%, CC: ρίσκο μη αποπληρωμής σε ένα χρόνο:37.738%, Νot Rated: καμία κατηγοριοποίηση, πολύ υψηλό ρίσκο,
τα χρώματα των εικόνων είναι σημαντικά για την κατανόηση των προϊόντων,
τα σχέδια στηρίχθηκαν στα προϊόντα NORMA]

Βήμα 1ο
Ο σχεδιαστής ενός προϊόντος subprime (subprime Residential Mortgage Backed Security - RMBS) αγοράζει δάνεια από όλη τη χώρα, πολλές φορές από διαφορετικούς δανειστές. Πολλά τέτοια δάνεια μπαίνουν στο προϊόν. Επειδή το προϊόν συνδυάζει τους συγκεκριμένους κινδύνους όλων των διαφορετικών δανείων μαζί, ο επενδυτής που θα το αγοράσει είναι λιγότερο εκτεθειμένος στους επιμέρους κινδύνους του κάθε δανειζόμενου (δηλ. κάποιος να μην μπορέσει να αποπληρώνει το δάνειό του)
[είναι η λογική της διαφοροποίησης/διασποράς κινδύνου με την αγορά περισσότερων μετοχών, από την αγορά μίας μεμονωνμένης]

Βήμα 2ο

To (πρώτο) προϊόν της subprime (RMBS Trust) ξε-πακετάρεται και επαναδιανέμεται το εισόδημα των δανείων ανάλογα με την ποιότητα τους μέσω πώλησης ομολογιών. Ομόλογα με υψηλή πιστοποίηση (π.χ. ΑΑΑ) είναι τα πρώτα που αποφέρουν εισόδημα και τα τελευταία που θα αντιμετωπίσουν κάποιου είδους απώλεια, αλλά ταυτόχρονα έχουν και την μικρότερη απόδοση (αφού έχουν τον μικρότερο κίνδυνο). Ομόλογα με χαμηλή πιστοποίηση (π.χ. CC) αποδίδουν υψηλότερη απόδοση αλλά θα είναι και τα πρώτα που θα έχουν απώλειες εάν οι δανειζόμενοι δεν αποπληρώσουν τα δάνεια.

Βήμα 3ο

Ίσως και 150 ομόλογα βασισμένα σε στεγαστικά δάνεια πακετάρονται σε ένα CDO. Όπως δείχνει και η εικόνα Νο.3, τα προϊόντα της εικόνας Νο.2 ξεπακετάρονται ανά κατηγορία πιστοληπτικής ικανότητας (στην εικόνα βλέπουμε την κατηγορία ΒΒΒ - λίγο πάνω από τα λεγόμενα junk bonds) και συνθέτουν ένα CDO, το οποίο πλέον έχει ολόκληρο κατηγοριοποίηση ΒΒΒ. Αυτό ανεβάζει την απόδοση που μπορεί να προσφέρει, αλλά ταυτόχρονα ανεβάζει και τον κίνδυνο για τους επενδυτές.

Βήμα 4ο

Περίπου όπως με τα πρώτα προϊόντα (subprime Residential Mortgage Backed Security - RMBS, του σχήματος Νο.1) το CDO εκδίδει νέα ομόλογα, τα οποία έχουν το δικό τους επίπεδο κινδύνου και απόδοσης. Τα κομμάτια των CDO με κατηγοριοποίηση Α ή ΒΒΒ συχνά πωλούνται σε άλλα CDOs.

Bήμα 5ο

Οι επενδυτές σε χαμηλής κατηγορίας κομματιού ενός CDO θα είναι οι τελευταίοι που θα πληρωθούν και οι πρώτοι που θα δεχτούν ζημιές. Αυτό προστατεύει τους επενδυτές της υψηλότερης κατηγορίας (π.χ. Α), μέχρι του σημείου που η απόδοση όλου το CDO είναι συνολικά θετική. Στην περίπτωση βέβαια που όλο το CDO έχει ίδια κατηγοριοποίηση, π.χ. ΒΒΒ, αυξάνεται η πιθανότητα όλοι οι επενδυτές να υποφέρουν απώλειες.

Βήμα 6ο

Οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας αρχικά έδιναν ΑΑΑ στα 3/4 των προϊόντων που εκδόθηκαν κατά ΝORMA. Aλλά, όσο οι τιμές των κατοικιών έπεφταν και οι μη αποπληρωμές διευρύνονταν, οι απώλειες μεγάλωσαν τόσο ώστε πλέον η κατηγοριοποίηση έπεσε στο ΒΒΒ, η αξία των ομολόγων έπεσε και πλέον έχουμε να κάνουμε με junk bonds.

οι εικόνες από: http://online.wsj.com/public/resources/documents/info-flash07.html?project=normaSubprime0712&h=530&w=980&hasAd=1&settings=normaSubprime0712,

όπου μπορείτε να δείτε όλες τις εικόνες μαζί

Ορισμός CDO από αυτό το λεξικό