ZZ
Λοιπόν, αυτός ο κεντρικός τραπεζίτης αρχίζει και μου αρέσει. Και μπορεί η Wall Street να έχει παραλύσει, αλλά η Ουάσιγκτον του Ομπάμα είναι ευτυχής. Σε περίοδο επικίνδυνης ακόμη δοκιμασίας για τις οικονομικές συνθήκες και την απασχόληση, με υπερχρεωμένα τα αμερικανικά νοικοκυριά, ο Μπεν Μπερνάνκι αδιαφορώντας για τις χυδαίες επικρίσεις των υπερσυντηρητικών κύκλων και βουλευτών του Tea Party και τις αφόρητες πιέσεις της Κίνας, ενίσχυσε τις ελπίδες ότι θα ακολουθήσει ενδεχομένως και 3ος γύρος ποσοτικής χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής (quantitative easing).
Η πολιτική των ριζοσπαστικών μεθόδων της «quantitative easing», όπως επικρίνεται ο Mr. Fed, έχει προκαλέσει πληθώρα παρενεργειών. Μια πολιτική που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην 95χρονη ιστορία της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ. Η στρατηγική αυτή δέχεται καταιγισμό πυρών από τους Ρεπουμπλικανούς και τους Κινέζους. Για να αποτρέψει την οικονομική καταστροφή η Fed αγόρασε αφειδώς ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου αξίας 1,7 τρισ. δολαρίων! Αυτός ήταν ο πρώτος γύρος, που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2009 και έληξε την άνοιξη του 2010. Hδη, η Fed υλοποιεί αγορές μακροπρόθεσμων κρατικών ομολόγων συνολικής αξίας 600 δισ. δολαρίων, εφαρμόζοντας τον 2ο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης.
Το μήνυμα του χθες ήταν σαφές. Με στόχο να διασφαλιστεί η πορεία σταθερής ανάκαμψης της αμερικανικής οικονομίας και να επανέλθει η καταναλωτική ζήτηση, ο πρόεδρος της Fed θεωρεί ότι χρειάζονται ακόμη τα σωσίβια στήριξης της οικονομίας, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Ο Μπεν Μπερνάνκι έχει κρατήσει το βασικό επιτόκιο δανεισμού (επιτόκιο που είναι καθοριστικής σημασίας, αφού προσδιορίζει το κόστος χρήματος επί της οικονομίας) από τον Δεκέμβριο του 2008 στα μηδενικά επίπεδα του 0-0,25%, λόγω των υποτονικών πληθωριστικών πιέσεων. Αλλά η ανεργία πλήττει ακόμη βίαια ολόκληρη την επικράτεια, έχοντας ανεβάσει στα 15 εκατ. τον αριθμό των ανέργων Αμερικανών, εξέλιξη που αποτελεί βαθιά πληγή και ντροπή για την Αμερική.
Το ρίσκο μιας νέας επιδείνωσης παραμένει υψηλό, τη στιγμή που οι πόροι που διαθέτουν οι κυβερνήσεις είτε από φορολογικά έσοδα είτε από δανεικά πλησιάζουν τα όριά τους και καταφεύγουν στις μαζικές πωλήσεις κρατικών τίτλων. Οταν οι στρατιές των ανέργων συνεχίζουν να αυξάνονται, υπάρχει έκδηλη ανησυχία σε όλους τους λαούς. Η αντιμετώπιση της κρίσης έγινε με γενναία μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής και τον πακτωλό τρισεκατομμυρίων δολαρίων που έριξαν στο τραπεζικό σύστημα για τη διάσωση των τραπεζών.
Μια ματιά στα οικονομικά και τις αγορές δείχνει ότι πολλές αντιλήψεις οι οποίες έμοιαζαν ακλόνητες, τώρα αποδεικνύονται σαθρές. Εν μέσω τέτοιου αποπροσανατολισμού, κίνδυνος είναι να εφαρμοσθούν παλαιές ιδέες και σχέσεις σε νέες και ποικίλες προκλήσεις. Ενα τέτοιο λάθος θα ήταν να αποσυρθούν πρόωρα τα μέτρα στήριξης, τα οποία έχουν αρχίσει να σταθεροποιούν την ανάπτυξη.
Ομως, η κρίση διεθνώς προκάλεσε την «αποσύζευξη» των βραχυπρόθεσμων και των μακροχρόνιων επιτοκίων. Οι κεντρικές τράπεζες αντέδρασαν με τη λήψη έκτακτων μέτρων και των γνωστών ριζοσπαστικών μεθόδων της «ποσοτικής χαλάρωσης», όπως αποκαλείται η περιβόητη πολιτική της «quantitative easing». Δικαίως ή αδίκως, η νέα κρίση βρίσκει τις κεντρικές τράπεζες με έναν μεγαλύτερο ρόλο στις αγορές και την εποπτεία τους. Αυτό θα αμφισβητήσει ένα ακόμη στοιχείο της προ του 2007 συναίνεσης: ότι θα πρέπει να είναι όσο γίνεται πιο απομακρυσμένες από την πολιτική. Μέρος της ελκυστικότητας του δόγματος «ένα εργαλείο, ένας στόχος», ήταν ότι έκανε τη νομισματική πολιτική ένα τεχνικό, και όχι ένα πολιτικό, θέμα.
Τα χειρότερα της κρίσης έχουν περάσει, αλλά τα μεγάλα ερωτήματα που άφησε πίσω μένουν να απαντηθούν. Βεβαίως, οι γενναίες ενέσεις ρευστότητας και η μείωση των αμερικανικών και των ευρωπαϊκών επιτοκίων σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα, έχουν λειάνει τις οδυνηρές συνέπειες της κρίσης. Αλλά η ουσιαστική ανάκαμψη με θέσεις εργασίας, επειδή η κατανάλωση είναι η ατμομηχανή της αμερικανικής οικονομίας και ολόκληρου του κόσμου, είναι ακόμη πενιχρή. Διαχειριστές τόσο των συντηρητικών όσο και των κερδοσκοπικών κεφαλαίων γνωρίζουν πως οι επενδυτές συχνά έχουν την τάση να συγχωρούν πιο εύκολα αν χάνουν χρήματα και οι άλλοι. Το ίδιο ισχύει και για τις οικονομίες.
Λοιπόν, αυτός ο κεντρικός τραπεζίτης αρχίζει και μου αρέσει. Και μπορεί η Wall Street να έχει παραλύσει, αλλά η Ουάσιγκτον του Ομπάμα είναι ευτυχής. Σε περίοδο επικίνδυνης ακόμη δοκιμασίας για τις οικονομικές συνθήκες και την απασχόληση, με υπερχρεωμένα τα αμερικανικά νοικοκυριά, ο Μπεν Μπερνάνκι αδιαφορώντας για τις χυδαίες επικρίσεις των υπερσυντηρητικών κύκλων και βουλευτών του Tea Party και τις αφόρητες πιέσεις της Κίνας, ενίσχυσε τις ελπίδες ότι θα ακολουθήσει ενδεχομένως και 3ος γύρος ποσοτικής χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής (quantitative easing).
Η πολιτική των ριζοσπαστικών μεθόδων της «quantitative easing», όπως επικρίνεται ο Mr. Fed, έχει προκαλέσει πληθώρα παρενεργειών. Μια πολιτική που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην 95χρονη ιστορία της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ. Η στρατηγική αυτή δέχεται καταιγισμό πυρών από τους Ρεπουμπλικανούς και τους Κινέζους. Για να αποτρέψει την οικονομική καταστροφή η Fed αγόρασε αφειδώς ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου αξίας 1,7 τρισ. δολαρίων! Αυτός ήταν ο πρώτος γύρος, που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2009 και έληξε την άνοιξη του 2010. Hδη, η Fed υλοποιεί αγορές μακροπρόθεσμων κρατικών ομολόγων συνολικής αξίας 600 δισ. δολαρίων, εφαρμόζοντας τον 2ο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης.
Το μήνυμα του χθες ήταν σαφές. Με στόχο να διασφαλιστεί η πορεία σταθερής ανάκαμψης της αμερικανικής οικονομίας και να επανέλθει η καταναλωτική ζήτηση, ο πρόεδρος της Fed θεωρεί ότι χρειάζονται ακόμη τα σωσίβια στήριξης της οικονομίας, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Ο Μπεν Μπερνάνκι έχει κρατήσει το βασικό επιτόκιο δανεισμού (επιτόκιο που είναι καθοριστικής σημασίας, αφού προσδιορίζει το κόστος χρήματος επί της οικονομίας) από τον Δεκέμβριο του 2008 στα μηδενικά επίπεδα του 0-0,25%, λόγω των υποτονικών πληθωριστικών πιέσεων. Αλλά η ανεργία πλήττει ακόμη βίαια ολόκληρη την επικράτεια, έχοντας ανεβάσει στα 15 εκατ. τον αριθμό των ανέργων Αμερικανών, εξέλιξη που αποτελεί βαθιά πληγή και ντροπή για την Αμερική.
Το ρίσκο μιας νέας επιδείνωσης παραμένει υψηλό, τη στιγμή που οι πόροι που διαθέτουν οι κυβερνήσεις είτε από φορολογικά έσοδα είτε από δανεικά πλησιάζουν τα όριά τους και καταφεύγουν στις μαζικές πωλήσεις κρατικών τίτλων. Οταν οι στρατιές των ανέργων συνεχίζουν να αυξάνονται, υπάρχει έκδηλη ανησυχία σε όλους τους λαούς. Η αντιμετώπιση της κρίσης έγινε με γενναία μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής και τον πακτωλό τρισεκατομμυρίων δολαρίων που έριξαν στο τραπεζικό σύστημα για τη διάσωση των τραπεζών.
Μια ματιά στα οικονομικά και τις αγορές δείχνει ότι πολλές αντιλήψεις οι οποίες έμοιαζαν ακλόνητες, τώρα αποδεικνύονται σαθρές. Εν μέσω τέτοιου αποπροσανατολισμού, κίνδυνος είναι να εφαρμοσθούν παλαιές ιδέες και σχέσεις σε νέες και ποικίλες προκλήσεις. Ενα τέτοιο λάθος θα ήταν να αποσυρθούν πρόωρα τα μέτρα στήριξης, τα οποία έχουν αρχίσει να σταθεροποιούν την ανάπτυξη.
Ομως, η κρίση διεθνώς προκάλεσε την «αποσύζευξη» των βραχυπρόθεσμων και των μακροχρόνιων επιτοκίων. Οι κεντρικές τράπεζες αντέδρασαν με τη λήψη έκτακτων μέτρων και των γνωστών ριζοσπαστικών μεθόδων της «ποσοτικής χαλάρωσης», όπως αποκαλείται η περιβόητη πολιτική της «quantitative easing». Δικαίως ή αδίκως, η νέα κρίση βρίσκει τις κεντρικές τράπεζες με έναν μεγαλύτερο ρόλο στις αγορές και την εποπτεία τους. Αυτό θα αμφισβητήσει ένα ακόμη στοιχείο της προ του 2007 συναίνεσης: ότι θα πρέπει να είναι όσο γίνεται πιο απομακρυσμένες από την πολιτική. Μέρος της ελκυστικότητας του δόγματος «ένα εργαλείο, ένας στόχος», ήταν ότι έκανε τη νομισματική πολιτική ένα τεχνικό, και όχι ένα πολιτικό, θέμα.
Τα χειρότερα της κρίσης έχουν περάσει, αλλά τα μεγάλα ερωτήματα που άφησε πίσω μένουν να απαντηθούν. Βεβαίως, οι γενναίες ενέσεις ρευστότητας και η μείωση των αμερικανικών και των ευρωπαϊκών επιτοκίων σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα, έχουν λειάνει τις οδυνηρές συνέπειες της κρίσης. Αλλά η ουσιαστική ανάκαμψη με θέσεις εργασίας, επειδή η κατανάλωση είναι η ατμομηχανή της αμερικανικής οικονομίας και ολόκληρου του κόσμου, είναι ακόμη πενιχρή. Διαχειριστές τόσο των συντηρητικών όσο και των κερδοσκοπικών κεφαλαίων γνωρίζουν πως οι επενδυτές συχνά έχουν την τάση να συγχωρούν πιο εύκολα αν χάνουν χρήματα και οι άλλοι. Το ίδιο ισχύει και για τις οικονομίες.
No comments:
Post a Comment