Tου Jean Pisani-Ferry*
Η γαλλική κυβέρνηση προβληματίζεται από την αναρρίχηση του ευρώ. Οι ομόλογοί τους στη Γερμανία δεν βλέπουν τον λόγο. Ποιος έχει δίκιο; Η υπόθεση αυτή είναι αρκετά περίπλοκη και απαιτεί πολυεπίπεδη προσέγγιση. Καταρχάς, το ευρώ στα 1,35 δολάρια παραμένει σε χαμηλά επίπεδα συγκριτικά με την ισοτιμία των 1,55 δολαρίων στο οποίο είχε φθάσει την άνοιξη του 2008. Εναντι των νομισμάτων των 20 σημαντικότερων εταίρων της Ευρωζώνης και με την προσαρμογή στους διάφορους δείκτες πληθωρισμού, η ισοτιμία του είναι χαμηλότερη από εκείνη της περιόδου 1944-96 αλλά και της διετίας 2006-08. Το Βερολίνο έχει δίκιο. Δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας.
Επιπλέον η άνοδος του ευρώ από τον Ιούλιο, οπότε κυμαίνονταν στα 1,20 δολάρια, ερμηνεύεται εν μέρει από την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη και την επιστροφή των κεφαλαίων κυρίως των αμερικανικών που την είχαν εγκαταλείψει. Η υποτίμησή του αντανακλούσε τις ανησυχίες για κατάρρευση της νομισματικής ένωσης.
Μήπως ελλοχεύει κίνδυνος νομισματικού πολέμου; Είναι αλήθεια ότι η κρίση έχει επιφέρει αλλαγές στην πολιτική των κεντρικών τραπεζών. Η Τράπεζα της Ελβετίας, η αμερικανική Fed και η τράπεζα της Ιαπωνίας προχωρούν σε κινήσεις που καταδεικνύουν ότι έχουν θέσει σε δεύτερη μοίρα την ανησυχία για τον πληθωρισμό και έχουν άλλες προτεραιότητες.
Μήπως η Ευρωζώνη θα καταβάλει το τίμημα της ορθοδοξίας; Αντιμέτωπη με την κρίση, η ΕΚΤ φάνηκε τολμηρή. Δεν δίστασε να προσφέρει ρευστότητα στις τράπεζες αλλά τήρησε συντηρητική και ορθόδοξη στάση σε ό,τι αφορά τη μακροοικονομική της πολιτική. Θα ήταν, άλλωστε, σοβαρό πρόβλημα ένα υπερτιμημένο ευρώ; Η Ευρωζώνη είναι εξωστρεφής μέχρι ενός σημείου. Εξάγει και εισάγει περίπου το ένα τέταρτο του ΑΕΠ της. Με τα σημερινά δεδομένα είναι περιορισμένη η όποια επίδραση αυξομειώσεων του ευρώ στις οικονομίες.
Ωστόσο, η Ευρωζώνη είναι μια οικονομία διχοτομημένη με έναν εύρωστο Βορρά και έναν Νότο σε βαθιά ύφεση. Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ ακόμη. Προκειμένου να περιορίσουν το δημοσιονομικό τους έλλειμμα, η Ισπανία και η Ιταλία -όπως και η Γαλλία- πρέπει να αυξήσουν τις εξαγωγές τους. Και αυτή η οδός ανάκαμψης τίθεται σε κίνδυνο με την ισοτιμία του ευρώ στα 1,50 δολάρια.
Τι μπορεί να γίνει; Η Γερμανία έχει αποκλείσει την ιδέα άσκησης νομισματικής πολιτικής με εργαλείο τις νομισματικές διακυμάνσεις, απορρίπτοντας αίτημα της Γαλλίας. Πρώτα απ’ όλα η ΕΚΤ πρέπει να αναθεωρήσει την ιεράρχηση των οικονομικών κινδύνων. Μπορεί να μειώσει κι άλλο τα επιτόκια και ο κ. Ντράγκι δεν το έχει αποκλείσει.
Πρέπει, άλλωστε, να συμφωνήσουν οι κεντρικές τράπεζες ότι ώς ένα βαθμό μπορούν να αποκλίνουν οι πολιτικές τους αλλά να διατηρούν τη μεταξύ τους συνοχή ώστε να μην αφήνουν περιθώρια για έναν νομισματικό πόλεμο. Δεν είναι και τόσο εύκολο καθώς έχουν μεν μάθει να συντονίζονται την τελευταία 20ετία αλλά ως θεσμοί έχουν αποδυναμωθεί πολιτικά. Οπως συμβαίνει και σε οργανισμούς σαν το G20, όταν αντιμετωπίζουν οξυμένους κινδύνους, το πνεύμα συνεργασίας παραβιάζεται. Και εκεί βρίσκεται ο πραγματικός κίνδυνος.
*Διευθυντής του think tank Bruegel
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_09/02/2013_510784
No comments:
Post a Comment