Τι φοβούνται Pimco και Στίγκλιτζ

Ενας Ελληνας που διερευνούσε ευκαιρίες εργασίας στην Pimco, τη μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης ομολόγων του κόσμου, μου μετέφερε ότι σε μία συνάντηση γνωριμίας, μαζί με άλλους υποψηφίους από τα καλύτερα MBA του κόσμου, ήταν εκείνος που μονοπώλησε το ενδιαφέρον του Μπιλ Γκρος. Ο ισχυρότερος διαχειριστής επενδύσεων σταθερού εισοδήματος στον κόσμο ξόδεψε σχεδόν όλη τη συνάντηση ρωτώντας τον για την κατάσταση στη χώρα και εξηγώντας του γιατί η Pimco θεωρεί ότι η Ελλάδα δεν θα αντέξει (διότι καμία κοινωνία δεν μπορεί να αντέξει τόσο σκληρά μέτρα λιτότητας). Από διαφορετική σκοπιά, όχι των αγορών αλλά της πραγματικής οικονομίας, ο Τζόζεφ Στίγκλιτζ έχει αντίστοιχους φόβους. Μου αφιέρωσε μία ολόκληρη ώρα ένα βράδυ για να ακούσει τις εξελίξεις από την Ελλάδα. Ο νομπελίστας οικονομολόγος ήταν πολύ ανήσυχος για τις κοινωνικές συνέπειες της κρίσης, ρωτούσε για την άνοδο της Χρυσής Αυγής και την αντοχή της κυβέρνησης, για την πολιτική της λιτότητας που ακολουθείται στη χώρα και τη στάση της Γερμανίας, που αν δεν αλλάξει, θα καταδικάσει την Ελλάδα σε μακροχρόνια ύφεση και ενδεχομένως σε έξοδο από την Ευρωζώνη.
Πώς μας επηρεάζουν όλα αυτά; Μιλώντας με ένα φίλο που βρίσκεται φέτος στα θρανία της Βοστώνης, εντοπίσαμε μία κοινή αντίδραση: αισθανόμαστε την ευθύνη να τροφοδοτήσουμε το ενδιαφέρον για την Ελλάδα στα πανεπιστήμια όπου έχουμε την τύχη να βρισκόμαστε. Στον ακαδημαϊκό μας μικρόκοσμο, «εκπροσωπούμε» μία χώρα που η φήμη της έχει δεχθεί ένα μεγάλο πλήγμα. Αυτό όμως μας πεισμώνει να αλλάξουμε την εικόνα της: κάπως έτσι καταλήγουμε να ενεργοποιούμαστε στους φοιτητικούς συλλόγους (ο ευρωπαϊκός παραμένει η προφανής επιλογή κι ας ακούμε πού και πού αστειάκια για τη δοκιμαζόμενη σχέση μας με τους Γερμανούς), να διοργανώνουμε ομιλίες, πρωτοβουλίες και ταξίδια στη χώρα.
Κι όμως, σε ένα πρόσφατο επενδυτικό φόρουμ για την Ελλάδα στη Νέα Υόρκη, η πλειοψηφία των παρισταμένων ήταν, για μία ακόμη φορά, οι ίδιοι και οι ίδιοι – οι διοργανωτές, οι προσκεκλημένοι ομιλητές, δυο-τρεις υπουργοί, η συνοδεία τους... όλοι Ελληνες! Με δυσκολία εντόπισα κάποιους πιθανούς ξένους επενδυτές και αυτοί ήταν είτε πολύ νεαροί (μάλλον αναλυτές) είτε οι ευγενικά αποστασιοποιημένοι οικοδεσπότες του συνεδρίου που πέρασαν για ένα χαιρετισμό. Υπήρχαν βέβαια και οι πικραμένοι Ελληνοαμερικανοί που αναπαρήγαν το γνωστό μοτίβο «ούτε ένα δολάριο στην Ελλάδα» υπό τις γνωστές συνθήκες της ατέρμονης γραφειοκρατίας. Αλλά αν δεν τους αφουγκραστούμε, αυτούς και μαζί τον υπόλοιπο κόσμο, πώς θα αλλάξουμε την εικόνα μας;

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_03/02/2013_510061

Μάθημα 1ο: Η ελληνική κρίση και πώς τη «ζουν» στην Αμερική...

Περισσότερο «ανοιχτοί», αλλά λιγότερο ενήμεροι στην άλλη άκρη του Ατλαντικού
Νεα Υορκη. Τον πρώτο καιρό, οι ερωτήσεις τους με έκαναν να αισθάνομαι σαν να είχα μόλις γυρίσει από κάποιο πολεμικό μέτωπο. Με έντονο ενδιαφέρον και συμπάθεια που φαινόταν ειλικρινής, με ρωτούσαν για την κατάσταση στην Ελλάδα: «Αλήθεια, ήσουν στην Αθήνα; Πώς είναι η κατάσταση; Τι προβλέπεις;». Σε σχέση με τους Ευρωπαίους, που οι περισσότεροι θεωρούν ότι γνωρίζουν τι ακριβώς συμβαίνει στην Ελλάδα, οι Αμερικανοί, έχοντας μικρότερη εμπλοκή και έκθεση στην ευρωπαϊκή κρίση, είναι λιγότερο προκατειλημμένοι κι έτσι πιο ανοιχτοί στο να ακούσουν τη δική σου ερμηνεία των πραγμάτων.
Επιπλέον, εξακολουθούν να βλέπουν και την άλλη πλευρά της Ελλάδας, που όσοι βρισκόμαστε στο μάτι του κυκλώνα συχνά δυσκολευόμαστε πλέον να διακρίνουμε: τον ονειρεμένο ταξιδιωτικό προορισμό, την πατρίδα της Δημοκρατίας, τη χώρα προέλευσης μοναδικών γεύσεων. Αναθαρρείς όταν βλέπεις νεαρούς Αμερικανούς να σου μιλούν για τον Σωκράτη και τον Περικλή, να σχεδιάζουν ένα ταξίδι στη Σαντορίνη, να σε ακολουθούν στην Αθήνα μέσα στον χειμώνα για να τους γνωρίσεις «την πραγματική Ελλάδα».
Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι στον οικονομικό κόσμο δεν υπάρχει μία κατεστημένη αντίληψη για τα αίτια της ελληνικής κρίσης, τα οποία αποδίδονται περισσότερο στις διαρθρωτικές αδυναμίες της ίδιας της Ευρωζώνης. Οι Αμερικανοί έχουν διαποτισθεί αρκετά με την πολιτική ορθότητα ώστε να μην αναπαράγουν ελαφρά τη καρδία το μοτίβο της σπάταλης, ράθυμης και διεφθαρμένης χώρας. Ωστόσο, αυτό συχνά υπονοείται και ορίζει το πλαίσιο της συζήτησης, όπως στην περίπτωση του διαβόητου «δρόμου για την Ελλάδα», στον οποίο ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών Μιτ Ρόμνεϊ προειδοποιούσε, προεκλογικά, ότι θα οδηγήσουν οι πολιτικές του προέδρου Ομπάμα.
Πολιτικώς ορθόν, πάντως, δεν είναι το χιούμορ του Ισραηλινού καθηγητή μου της λογιστικής στο Columbia Business School: στο πρώτο μάθημα, με το που είπα ότι είμαι Ελληνίδα, εξέφρασε αμφιβολίες για το αν η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. «Μήπως εννοούσε την Ευρωζώνη;», επεσήμανα τη διαφορά. «Και από τα δύο», απάντησε και απείλησε ολόκληρη την τάξη με ένα μάθημα δημιουργικής λογιστικής, με case-study την Ελλάδα. Σε ένα άλλο μάθημα, καθώς πάλευα με μία άσκηση την ώρα που γίνονταν επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας, πριν δει τη λύση μου, τι μου λέει: «Α, εδώ είσαι; Νόμιζα ότι θα πετάς πέτρες στην Αθήνα!». Μετά τρία χρόνια κάλυψης της κρίσης, χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να με πτοήσει αρνητικό σχόλιο για τη χώρα μου, ωστόσο εκείνη την ώρα ένιωσα το παράπονο ενός λαού που προσπαθεί να αντεπεξέλθει υπό αντίξοες συνθήκες.
«Τι θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει στην Ευρωζώνη;», ρώτησα έναν οικονομολόγο που μας μιλούσε για την κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας. «Α, η Ευρωζώνη θα πρέπει να βγάλει εκτός την Ελλάδα!» «Και τι σας κάνει να πιστεύετε ότι αυτό θα είναι αρκετό, ότι δεν θα πυροδοτήσει την έξοδο και άλλων χωρών;» Η συζήτηση συνεχίστηκε για αρκετή ώρα προτού του πω ότι είμαι Ελληνίδα. Οταν το έκανα, δαγκώθηκε, αλλά αμέσως άρχισε να με ρωτάει για την κατάσταση στη χώρα. Διότι ό,τι υποστηρίζουν οι άνθρωποι εδώ το βασίζουν στην πληροφόρηση που έχουν. Υπό αυτήν την έννοια, η ενημέρωση μπορεί να γίνει το ισχυρότερο όπλο για την αλλαγή της εικόνας της Ελλάδας. Μπορεί οι μεταρρυθμίσεις και η ανάκαμψη της οικονομίας να χρειάζονται ακόμη χρόνο, ωστόσο η προβολή της ανθρώπινης διάστασης της κρίσης θα μπορούσε να βοηθήσει άμεσα. Σε μία παρουσίαση που έκανα στους συμφοιτητές μου για την κρίση, κάποιοι από αυτούς που δούλευαν στη Wall Street μου είπαν πως ήταν η πρώτη φορά που κατάλαβαν ότι, εκτός από τις αγορές, τα spreads και τις τιμές των ομολόγων, η κρίση έχει πλήξει πραγματικούς ανθρώπους. Μου ακούστηκε περίεργο, με δεδομένη την ευρεία κάλυψη της κρίσης από τα διεθνή ΜΜΕ, αλλά προφανώς δεν διαβάζουν όλοι τους New York Times...

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_03/02/2013_510062