15.4.13

Γιατί στην Αυστρία το τραπεζικό απόρρητο είναι ιερό

Reuters
Η απόφαση του Λουξεμβούργου να άρει το τραπεζικό του απόρρητο το 2015 έστρεψε την προσοχή στην Αυστρία. Το θέμα έχει αγγίξει ένα νεύρο μιας χώρας, όπου η εμπιστοσύνη στις τράπεζες θεωρείται τόσο ιερή ώστε έχει ενσωματώσει το τραπεζικό απόρρητο στο Σύνταγμά της. Σε τι οφείλεται αυτή η προσήλωση των Αυστριακών στη μυστικότητα παραμένει αναπάντητο ερώτημα. Ενδέχεται να παίζει ρόλο ο καθολικισμός. Αναγνώστης έγραφε στην εφημερίδα με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στην Αυστρία: «Δεν αφορά κανέναν πόσα χρήματα έχω αποταμιεύσει ή δαπανήσει ούτε με ποιον συνεργάζομαι».
Οι Αρχές επιμένουν πως θα προστατεύσουν τους Αυστριακούς από την ευφορία και ότι συζητούν να παρέχουν πληροφορίες μόνο για τους λογαριασμούς αλλοδαπών. Σε αντίθεση με το Λουξεμβούργο και την Κύπρο, οι καταθέσεις αλλοδαπών διαδραματίζουν περιορισμένο ρόλο στην Αυστρία. Οι πολίτες άλλων χωρών της Ε.Ε. διατηρούν καταθέσεις ύψους 35 δισ. ευρώ σε αυστριακές τράπεζες, περίπου 1/10 του συνόλου των καταθέσεων. Συνολικά οι καταθέσεις των αλλοδαπών ανέρχονται σε 53 δισ. ευρώ.
Οι οικονομικές αρχές της χώρας έχουν έτσι κι αλλιώς πρόσβαση στους λογαριασμούς σε περίπτωση βάσιμων υποψιών για παράνομες δραστηριότητες. Οι πολιτικοί αρέσκονται να τονίζουν πως στην Αυστρία το τραπεζικό απόρρητο είναι παράδοση αιώνων. Ο Βέρνερ Ντόραλτ, καθηγητής Οικονομικών στη Βιέννη, εκτιμά πως το σύγχρονο τραπεζικό απόρρητο στη χώρα ανάγεται στη μεταπολεμική εποχή, όταν ανθούσε το λαθρεμπόριο σε μια οικονομία κατεστραμμένη από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. «Κυκλοφορούσε πολύ βρώμικο χρήμα και ο κόσμος φοβόταν να τα βάλει στην τράπεζα», τονίζει ο εν λόγω καθηγητής και εξηγεί πως «τότε είπαμε ότι είναι καλύτερα να μπουν τα χρήματα στις τράπεζες παρά να τα κρύβει ο κόσμος κάτω απ’ το στρώμα, και θεσπίστηκε το απόρρητο».
Οι ανώνυμοι λογαριασμοί καταργήθηκαν μόλις πριν από μία δεκαετία, υπό διεθνή πίεση. Οπως τονίζει ο καθηγητής Ντόραλτ, το δεύτερο πλήγμα ήταν η απόφαση πως οι Αρχές μπορούν να έχουν πρόσβαση στα αρχεία τραπεζών όταν διερευνούν συγκεκριμένες καταγγελίες για φοροδιαφυγή. Το απόρρητο παραμένει, πάντως, βαθιά ριζωμένο στη νοοτροπία του κόσμου.
Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή Πίτερ Φιλτζμάγερ, η Αυστρία είναι η κοινωνία τού «θέλετε απόδειξη;». Γι’ αυτό και το θέμα είναι τόσο ευαίσθητο. Οι άνθρωποι φοβούνται πως αν υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια, οι εφορίες θα εντοπίσουν ξαφνικά τις λίγες εκατοντάδες ευρώ που αποταμιεύουν. Εν όψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου, «κανείς δεν θέλει να είναι ο πρωτοπόρος που θα φωνάξει ότι αυτό δεν είναι πλέον αποδεκτό». Ο Ερικ Κίρχλερ, καθηγητής Ψυχολογίας Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, επισημαίνει πως το τραπεζικό απόρρητο έχει περιβληθεί από μύθους, όπως ότι είναι αναγκαίο για να μην εκτίθεται σε φθονερά βλέμματα ο πλούτος των ανθρώπων. «Ο φόβος του φθόνου και των ελέγχων από τις Αρχές μπορεί να έχει σχέση από ψυχολογικής απόψεως», τονίζει ο ίδιος. Σύμφωνα με τον Κίρχλερ, «για τους καθολικούς, το χρήμα και ο πλούτος δεν είναι απαραιτήτως ένδειξη θεϊκής εύνοιας, αντιθέτως, οι φτωχοί είναι αυτοί που θα περάσουν από το μάτι της βελόνας στον Παράδεισο».
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_13/04/2013_517371

No comments: